Zuid-Afrika Reis

Op donderdag 13 november brengt Yvonne ons naar het station waar de trein met twintig minuten vertraging arriveert. Aangezien NS voor de rest van de reis zich keurig gedraagt zijn we toch goed op tijd op Schiphol. Nadat we onze bagage ingecheckt hebben kunnen we nog even uitrusten in die lekkere ligstoelen die schiphol rijk is. Dan vertrekken we redelijk op tijd naar Frankfurt na anderhalf uur vliegen. Via eindeloze wandelgangen lopen we naar Gate B, ons vertrekpunt naar ZA. Het vliegtuig is overgeboekt en er wordt € 300,- geboden voor degene die het volgende vliegtuig wil nemen. Mocht je nog een nachtje in Frankfurt willen blijven dan is er € 600 te verdienen. Uiteindelijk vertrekken we met een uur vertraging. We zitten helemaal achterin het toestel, totaal plm 600 personen. Lufthansa beschikt niet over veel beenruimte of een voetensteuntje. De verzorging is verder uitstekend. Om half twee ’s nachts zitten we aan de warme hap. Daarna dutten we regelmatig een uurtje weg, waarbij we soms van de turbulentie wakker worden. Na het ontbijt gaat het snel: de klok wordt een uur vooruit gezet en landen we

Vrijdag 14 november
rond tien uur op Johannesburg International Airport. Daar ontmoeten we Lia en onze chauffeur voor de komende drie weken: Arné. Om de rest van de dag goed te benutten gaan we, alvorens naar ons hotel te gaan, een trip maken door de township van Johannesburg: Soweto(South Western Township). De Regina Munde Kerk waar het 16 juni 1976 allemaal gebeurde toont nog de kogelgaten. Even verderop toont de gids ons de herdenkingssteen van Henri Peterson, die een held werd, maar helaas werd gedood. De natuur is prachtig, volop bloeiende jacaranda’s. Maar de hutjes waar de mensen wonen zijn armelijk en klein. Ze zijn voornamelijk opgetrokken uit planken en als dak een stuk blik. Daartussen staan de huizen van Mandela, nu een soort bedevaartsoord, van bisschop Tutu, een huis wat een bisschop waardig is en van Winny Mandela, een groot fort, streng bewaakt en met prikkeldraad en camera’s als extraatje.

Na deze eerste kennismaking met Zuid-Afrika gaat de groep, naar het Hotel 224 in Pretoria. Er is een goede douche waar we na twee dagen reizen wel aan toe zijn. Onze kamer is op de 9e verdieping waardoor we een schitterend uitzicht hebben op de stad en omgeving. Boven de stad uit torent het Church Square en het voortrekkersmonument waar we helaas geen tijd voor hebben om het van dichtbij te gaan bekijken. ’s Avonds gebruiken we in het hotel ons gezamenlijk buffet. Dan maar naar bed om de schade van de afgelopen nacht wat in te halen en omdat het morgenochtend weer vroeg opstaan is.

Zaterdag 15 november
Via de panoramaroute gaan we richting Krugerpark waar we twee nachten blijven. De eerste bezienswaardigheid is God’s Window, een uitzicht op kwartsietrots en dichtbeboste ravijnen. Daarna de Blijde River Canyon, één brok natuur.

Rotsen in de vorm van een rondavel en de Blijde en de Treurrivier die daar samenkomen. Een echte toeristische attractie, busladingen vol nemen de bruggen en klimmen over de watervalletjes. Verder bezoeken we Pelgrim’s Rest , een oud gouddelversstadje , een beetje Valkenburg op z’n Afrikaans. Wel een leuk oud Poskantoor met daarin een klein museum over hoe het vroeger was. De mooiste stopplaats is die bij de Rondavels in het Randgebergte. Werkelijk adembenemend, de zon op de kleurrijke rotsen in die typische vormen. We hebben mooi weer wat prachtige luchten oplevert naar de zonsondergang toe. Onderweg zien we al een paar buffels, een voorproefje op morgen wanneer we de bush intrekken. Het is inmiddels al donker wanneer we bij onze lodges aankomen. Wij logeren vannacht in nr 13, een vierkant hutje met rieten wanden en een schuifdeur voorzien van een hangslotje. Binnen staan twee keurige bedden op hoge poten met daarboven een enorme vin. Achterin bevindt zich het sanitaire deel, met wc ,douche en een wasteiltje, met afvoer, als wastafel. De vin moet samen met de wierookbrander zorgen dat we ‘muggenvrij’ blijven. Gelukkig zijn er weinig tot geen muggen vanwege de droogte. Het heeft hier al drie jaar niet geregend en dat is te zien aan de bomen en de struiken.Gezellig getafeld met de groep en daarna nagekletst bij het kampvuur. Het ademt in alles de sfeer van de stille kracht. Benieuwd hoe we de nacht doorkomen.

Zondag 16 november
Om kwart voor vijf horen we nok nok. Tijd om op te staan voor de bush wandeling. Maar wanneer we de gids oppikken horen we dat er in het bewuste park leeuwen door de omheining gebroken zijn. Dus is het niet veilig voor bezoekers. Dat is even balen. Het programma moet worden aangepast en dat betekent dat we vanmorgen voor niets zo vroeg zijn opgestaan.Wel wordt er een uitgebreid ontbijt voor ons geregeld.

In afwachting daarvan gaan we maar een wandeling in het park rondom maken waar we zebra’s, gnoe’s en impala’s zien en ook nog een klein eekhoorntje en diverse slangetjes. Als huisdier loopt er een schaap met een zwarte kop en een wit lijf met daarop een roze hart geschilderd. In de bus onderweg naar onze wandeling zien we plots leeuwen. Allemaal met de camera in de aanslag uit de bus. Het wordt een grandioze sessie. Vier leeuwen achter het eerste hek en twee achter het volgende. Een cadeau. Dat de leeuwen achter een hek zitten heeft te maken met het scheiden van de parken en de roedels leeuwen zodat ze elkaar niet gaan bevechten. Verderop zien we jonge witte leeuwtjes in diverse maten. Deze zitten in een opvang voor jonge dieren. Voor de rest van de dag kan het niet op. We zien bavianen, buffels, olifanten,giraffen, nijlpaarden, koedoe’s en wilde zwijnen.

Met daar tussendoor enorme hoeveelheden impala’s. We komen helmaal aan onze trekken. Heel ontroerend hoe je oog in oog met zulke enorme dieren in hun natuurlijke leefomgeving.staat. De bush zelf had ik me anders voorgesteld. Groener met hogere bomen. Sommige bomen botten voorzichtig uit, het is hier tenslotte lente. En andere, de meeste, lijken dood te zijn. Maar volgens de gids is dat schijn. Al met al een enorme ervaring. Na deze uren durende wandeling nemen we, na een uitgebreide douchebeurt in onze ‘badkamer’ de rest van de dag rust en vullen deze met lezen en schrijven, lekker dineren en uitbuiken bij het kampvuur en daarna welterusten.

Maandag 17 november
Kwart voor vijf loopt de wekker af. We gaan op safari naar het Krugerpark in een jeep voor tien personen. Vol verwachting gaan we op pad. Het is koud in de open wagen. Maar we worden helemaal enthousiast als we de eerste dieren zien: apen, een neushoorn die oversteekt, impala’s, een steenbok, zebra’s, giraffen en olifanten. Soms heel dichtbij, soms wat op afstand. Maar de kaders waarin ze staan maken het tot de kalenderplaten die we kennen. De lucht is blauw met kleine witte wolkjes. Ook zien we mooie vogels, zoals de secretarisvogel. Wanneer we iets bijzonders zien roepen we ‘stop’ voor een foto. Soms is het een (mooie) boomstronk die we aanzien voor een dier. Onze chauffeur is veelal degene die het eerst iets ziet. Maar ja, hij is er ook op getraind. We klimmen diverse keren uit de jeep voor o.a een lagune met krokodillen en passeren hierbij een grote plas met nijlpaarden waarvan er één een jonkie op z’n rug heeft. Helemaal tevreden stappen we over in onze eigen bus om naar onze volgende logeerplaats te rijden. Een kraal van rondavels. Nummer vijfenzeventig is ons nachtverblijf. Na de maaltijd gaan we eerst op een nachtelijke gamedrive, oogjes spotten.Eigenlijk hebben we niet zoveel puf meer. Toch gaan we met z’n allen in de jeeps voor deze nachtelijke rit door de bush in de hoop wild te zien. Een drietal passagiers bedienen de schijnwerpers waarmee we naar oogjes speuren. De eerste die zich laat spotten is een jakhals. Daarna verschillende impala’s, een civetkat en dan plots een olifant op nog geen tien meter afstand. Hij blijft ondanks het toch wel felle licht rustig doorknabbelen aan z’n boom. Een fascinerend gebeuren. Een eindje naar links horen we het geluid van brekend hout en jawel, een tweede olifant aan de maaltijd. Volgens onze reisbegeleidster beschikt deze olifant over een vijfde been; een ongelofelijke slurf onder aan z’n buik. Hij draait zich naar ons toe, het lijkt wel, of hij voor de camera’s poseert. Daarna zien we nog een aantal uilen die midden op de weg zitten en nog meer kleine dieren. We denken dat we het wel gehad hebben wanneer er plotseling een luipaard oversteekt en in de bosjes verdwijnt. De chauffeur kijkt op zijn horloge en memoreert dat het tijd wordt om terug te gaan. Dan komen er twee leeuwen op hun gemak aan wandelen. ‘Handen binnenboord’ roept de chauffeur. Ademloos kijken we toe hoe deze majestueuze dieren met een boogje om ons heen lopen en ons daarbij geen blik waardig keuren. Dit is wel een heel bijzondere ervaring. De koning der dieren te ontmoeten op een avond in het Krugerpark. Fantastisch! Terug bij ons nachtverblijf vieren we deze ontmoeting met een glas wijn op het gezamenlijk terras en dan gaan we gauw slapen want we hebben nog wat in te halen.

Dinsdag 18 november
Na het ontbijt verlaten we onze lodge voor één nacht en hiermee laten we het Krugerpark achter ons. We gaan op weg naar Swaziland. Onderweg krijgen we nog heel wat dieren te zien, vooral de witte neushoorn met jongen. Alvorens de grens met Swaziland over te steken gaan we eerst nog wat randjes pinnen, want dat kan niet in het koninkrijk. De grens wordt heel serieus genomen door de grenswachten. Passencontrole en diverse stempels in het paspoort. Eerst ZA uit en dan Swaziland in. Een heel gedoe. Onderweg picknicken we langs de rivier waarin krokodillen kunnen zwemmen. Dus blijven wij maar op de wal. Op een steen als stoel verorberen we onze broodjes. De volgende stop is bij een handwerkers markt met allerhande souvenirs. We kopen een paartje van houtsnijwerk na enig afdingen voor 70 rand(vraagprijs 120 rand). Daarna rijden we door naar Mbabane. Een enorm park, vlak naast het Koninklijk Paleis, waar veel dieren rondlopen: zebra’s, impala’s, zwijnen en struisvogels. Ons ‘hotel’ is een beehives, een rieten iglo, in een ronde opstelling.

Een nieuw exemplaar, compleet met badkamer. We boffen dat deze kortgeleden opgeleverd zijn. Anders hadden we in de oude, zonder badkamer gelogeerd. De uitgang/ingang is zoals oorspronkelijk, wat laag. In dit geval met een hardboard schuifdeurtje. Heel bijzonder, maar erg leuk. Het bijbehorende zwembad noodt uit tot een frisse duik. En daar wordt dan ook massaal gebruik van gemaakt. Ons diner is in buffetvorm. Soep vooraf en als dessert appeltaart met slagroom. Maar goed dat we veel lopen! Na de maaltijd worden we getrakteerd op een dansfestijn, mannen in korte rokjes en vrouwen in sarongs geven een bijzondere dansvoorstelling waarbij veel gezongen wordt. Na af.loop is er uiteraard weer een groot kampvuur. Maar tot onze verrassing gaat het een klein beetje motregenen. Dus besluiten we de dag maar met niet te laat naar bed te gaan. Daar kunnen we nog even napraten over de belevenissen en verrassingen die deze dag opgeleverd heeft. Morgen hebben een vrij te besteden dag. Best lekker na al deze inspanningen.

Woensdag 19 november
Lekker geen wekker vandaag. Maar die van de buren horen we al om zes uur. Die gaan vroeg wandelen. Het regent een beetje en dus hebben wij niet z’n haast en gaan ons eigen plan trekken. Wanneer we buiten komen zien we een struisvogel scharrelen tussen de beehives. En dan legt hij, tot onze stomme verbazing, zomaar een reusachtig struisvogelei. Daarnaast probeert hij diverse, te drogen hangende, kledingstukken te verorberen. Wat een bijzonder dier. Dan gaan we op ons gemak ontbijten en dan met de wat latere wandelaars op stap. We kiezen voor de twee uurs route. Bij de receptie hebben we een plattegrond gekregen waar de wandelroutes op uitgestippeld staan. Ook liggen er stenen, in de vorm van voetstappen, langs de route. Verdwalen is dus eigenlijk onmogelijk. Het wordt een wandeling met veel verrassingen. We zien impala’s, bokken, zebra’s, zwijnen, waarvan sommigen heel dichtbij. We zien vergezichten, waterpartijen en diepe aardkloven. Soms dalen we sterk en dan moeten we weer flink klimmen. Het groen is als een jungle, veel hoge bomen, veel dichte varen bossen en een scala aan bloemen en mossen. Dan komt er een grote plas waarin krokodillen zitten. Er staat een bord bij waarop wordt gewaarschuwd niet te dicht lang het water te lopen. Wanneer er een krokodil onder aan de walkant ligt is hij, zeker wanneer hij erg hongerig is, erg snel bij je. Dus nemen we maar enige afstand van het water. We genieten van alles wat we zien en tegenkomen zodat we bijna drie uur over de wandeling van twee uur doen. Het is heerlijk weer dus gaan we voor de rest van de dag lekker zwemmen en van de zon genieten.

Donderdag 20 november
We verlaten node onze natuur-rest camp. Via een kaarsen makerij verlaten we Swaziland.Bij de douane weer een zeer ambtelijk gedoe met de paspoorten. Na een fors aantal stempels zijn we weer terug in Zuid-Afrika. Het wordt een lange rit met een stop bij Wimpy voor de lunch. Dan in één ruk door naar St.Lucia aan de kust. In ons hotel hebben we met z’n vieren een woonkamer, keuken, gedeelde douche en een eigen slaapkamer. In het stadje is weinig te beleven, maar er is wel een internetcafé. Voor de avondmaaltijd is er keuze uit diverse restaurantjes dus dat zal wel lukken.

Vrijdag 21 november
Lekker geslapen in ons 2-persoonsbed. Om zes uur starten we voor de gamedrive in het Umfolozi /Hluhluwe Reservaat. Eerst drie kwartier over de grote weg en dan het park in. Lia had al verteld dat dit park een heel ander karakter heeft dan het Krugerpark, heuvelachtig en afwisselend met een rivier en rotspartijen. Er staat een stevige wind. Het is zaak de brillen en petjes goed vast te houden. De eerste dieren die we tegenkomen zijn een leeuwenpaar, rustig lopend en zich neervlijend onder een boom. Echt een koningsgedrag. Weer zien we impala’s, giraffen, zebra’s en bokken, zwijnen, neushoorns en vogels.

De jeep voor ons ziet een olifant, die wanneer wij arriveren dus inmiddels ‘onzichtbaar’is. We picknicken heel leuk met de lekkernijen die de chauffeurs hebben meegebracht. Inmiddels is de temperatuur gestegen tot zo’n 34 graden. Lekker warm dus. Daardoor is het wel een vermoeiende rit, maar we zijn zeer tevreden met alles wat we onderweg gezien hebben. Terug in St.Lucia gaan we afkoelen in het zwembad(je). Het is niet groot maar wel heerlijk om even in af te koelen. En daarna voor de tweede keer gedineerd bij het visrestaurant aan de overkant, gezellig buiten op de veranda deze keer. Bij de oversteek naar ons hotel zien we een slang die door toevallig passerende politiemensen meegenomen wordt. Op de stoelen op ons terras bivakkeren moeder poes met vijf kleine poesjes.

Zaterdag 22 november
Weer vroeg op, voor een boottochtje dit keer. Tussen 7-9 uur varen we over de monding van de rivier bij St.Lucia op zoek naar nijlpaarden en krokodillen. Het ontbijt wordt tijdens de tocht geserveerd. Dat is dus dubbel genieten. Heerlijk vers fruit, yoghurt, toast met roerei en bacon en een lekker kopje koffie. En tussendoor,op z’n Afrikaans, uitleg over de omgeving.We horen van de titaniumaders die hier lopen en de mangrovebossen. We zien veel vogels waaronder weer de wevertjes in het riet. En dan duikt er een hele familie nijlpaarden op. Met even verderop het nijlpaard Vincent die door de kudde verstoten is en nu alleen door het leven gaat. Ook de krokodillen later zich bekijken en fotograferen. Met deze vroege ervaring achter de kiezen stappen we in de bus op weg naar onze volgende bestemming. Tussen de eindeloze bosbouwgebieden door komen we bij een halteplaats voor de koffie met koek. In Greytown belanden we in een zwarte menigte met veel markt en winkelvertier. Een kleurrijk gebeuren dat we gretig opnemen. De kapper met een wrak tafeltje en een op een accu lopende tondeuse die de (Afrikaanse) klanten knipt. Waarschijnlijk zou hij zich een hoedje schrikken wanneer hij een blonde Hollandse kop zou moeten knippen. Bij de plaatselijke middenstand doen we inkopen voor de lunch.

Tijdens de verdere reis genieten we van het mooie groene en bomenrijke bergachtige landschap. Ook is er veel suikerriet te zien. Een plezier om naar te blijven kijken. Drakensville, het park waar we twee nachten blijven is een aangename verrassing. Ruim opgezet met mooie chalets en een zwembad in een prachtige parktuin. Het winkeltje met de leuke naam Koekeloere en een restaurant maakten de zaak compleet. We hebben weer een gedeelde accommodatie. Maar wel een heel verschil (positief) met ons vorig verblijf. Een grote keuken die uitnodigt tot het zetten van een lekker kopje rooibos thee. Je bent tenslotte in Afrika waar de rooibossies groeien. Dan gaan we even lekker zwemmen. We hebben een prachtig uitzicht op de Drakensbergen waar we morgen gaan wandelen. Na het goed verzorgde buffet zitten we nog tot een tijdje op ‘ons’ terras.

Zondag 23 november
Op pad voor de bergwandeling. Er vormen zich twee groepjes: de lange en de korte route. We hadden ons geen voorstelling gemaakt van de aard van het pad. Dat viel behoorlijk tegen. Stijgen, dalen, rotsachtig en over waterpartijtjes. Maar goed dat we bergschoenen dragen. De uitzichten zijn schitterend. De rivier met z’n watervallen, de groene berghellingen en de rotspartijen. De typische vormen hebben namen gekregen als amfitheater en helmkop. Mooie bloemen en veel vogelgeluiden. Als we een tijdje onderweg zijn begint het (eerst) zachtjes te regenen. En onze chauffeur had nog wel stellig beloofd dat het droog zou blijven. Sommigen van ons hebben een regenjas maar door de warmte wordt je van binnen even nat als van buiten. Door de inmiddels hardere regen worden de paden glibberig en dus is het uitkijken geblazen bij het afdalen. Na het afspoelen van de ergste modder van de schoenen gaan we de bus in. Onderweg springt er opeens een baviaan uit de bosjes, zo onder de bus. Helaas, hij is zo gewond dat er geen redden meer aan is en de boswachter hem moet afmaken. Dat is geen leuke ervaring voor onze chauffeur. We zoeken het zwembad nog maar even op en daarna besluiten de dames tot een gezamenlijke broekenwas. Rond zes uur krijgen we onweer en regen. Maar we hebben ook een afspraak om zeven uur voor een braai. Hoe moet dat nu? Gewoon binnen eten dus met een voorgebraaien braai. Ook lekker!

Maandag 24 november
Afscheid van Drakensville, een plek om met heimwee aan terug te denken. Door het Drakensgebergte rijden we naar ons volgende verblijf. De rit zal wel de hele dag in beslag nemen maar we komen ogen tekort voor de prachtige en majestueuze berglandschappen en bijzondere stopplaatsen. De eerste stop was hoog in de bergen en tussen enorme rots massieven. Er werd gelegenheid gegeven een pittige klim te maken tot bovennop de rots vóór ons. Maar na de klim van gisteren was er geen animo in de groep. Dus bleef het bij koffiedrinken en verder richting Ficksburg voor de tweede stop.Hier ontdekken we in het winkelcentrum een internetcafé, dus even de berichten controleren. De mail van Aad met het sleutelverhaal moeten we even verwerken. We accepteren het maar zoals het is gebeurd. We maken van de gelegenheid gebruik even de familie bij te praten en gaan daarna op zoek naar stof met de ‘paintings’ van de bosjesmannen. Na twee winkels ‘nee’ is het raak en vinden we wat we zoeken. Zes meter stof gaat er in de koffer mee naar huis. Thuis zoeken we wel uit waar het voor bestemd gaat worden. We rijden weer verder door een enorme township van de Qwa-qwa dat vroeger, z’n twintig jaar geleden, nog een apart landje was. Dan komen we bij de grens van Lesotho waar we na het nodige stempelwerk de douane mogen passeren. In een voorstadje van de hoofdstad zoeken we een schooltje waar één van onze medereizigsters, Truke, kontakten heeft en die graag wil bezoeken. Het wordt een heel bijzondere ontmoeting met de kinderen, waarvan een deel lichamelijk en/of geestelijk gehandicapt is.

Dan rijden we in één ruk door naar Malealea, de laatste kilometers over een zandpad en met een grandioos uitzicht. Onze Lodges zien er leuk uit, zijn voorzien van elektriciteit (tot 2230 uur) en een badkamer. Maar we hebben, voor wanneer de generator stopt, wel een kaarsje op het nachtkastje staan. Rond zes uur worden we getrakteerd op koorzang en muziek op eigengemaakte instrumenten. En om zeven uur staat ons diner gereed. We hebben trek en dat komt goed uit want er is soep, lekker gekruide kip met rijst en een heerlijke groenteschotel. Na deze smakelijke maaltijd nemen we nog een kopje koffie op het terras en besluiten dan om zolang het nog kan een douche te pakken (daar heb je stroom voor nodig !) en maar te gaan slapen.

Dinsdag 25 november
Om half vier beginnen de vogels al te fluiten, de haan te kraaien en de pauw te schreeuwen. Maar goed dat we gisteravond op tijd zijn gaan slapen. In deze vroege ochtend gaan we even ons kampement verkennen en lopen dan tegen de ‘wasserette’ aan. Hier is een mevrouw bezig in een badkuip, met behulp van een stoeltje, in koud water de lakens en de handdoeken te wassen. Wij beseffen op dit moment weer eens extra dat we zeer bevoorrechte mensen zijn. Na een stevig ontbijt wachten tegen negenen de dorpsjongens ons op om te gidsen naar het schooltje en een ‘rondleiding’ te geven door het dorp. Bij het schooltje herkennen we de danseres van gisteravond als schooljuffrouw moeder Teresia. Ze zou een zus van Bisschop Tutu kunnen zijn. De school heeft plm 350 leerlingen die om beurt les krijgen. Moeder Teresia houdt drie klassen tegelijk aan de gang. Wij worden in de hoogste klas uitgenodigd de les te volgen. De kinderen weten een heleboel van Nederland, dat het er geen bergen zijn, een koningin heeft en welke voetbalclubs ze bezitten. De kinderen mogen een gast uitzoeken om samen een les plantkunde te doen. Maar ze hebben meer interesse in een pen en een snoepje. Dan gaan we naar het dorpje. Kleine ronde huisjes, kippen en schapen en kleine kinderen in hun blootje. Bij de hutjes waar een gele vlag wappert wordt bier gebrouwen en wijn gemaakt. We mogen even naar binnen om te proeven. Voor de rit per paard hebben zich vijf mensen opgegeven. Wij besluiten om vanmiddag eens lekker te gaan lezen in de schaduw.’s Avonds is er weer een concert, nu van andere jongeren. Na het diner nog even een afterdinner op het terras en dan weer tijdig de koets in.

Woensdag 26 november
We vertrekken met als bestemming Graaf-Reinet. Het is een lange eentonige rit met lege landschappen en wat bergen waarbij veel geslapen wordt. In Middelburg gebruiken we de lunch en rond half vijf zitten we met een welkomstdrankje (sherry) bij Camdeboo, onze cottage voor twee nachten waar we weer de badkamer delen. We gaan het stadje verkennen. Brede lanen met mooie bomen. Een heel mooie grote kerk en een fors aantal kleinere kerken. We dineren ’s avonds bij Pub 8, buiten.

Donderdag 27 november
Na de nacht in ons luxe koperen bed wordt het ontbijt geserveerd in de eetkamer van ons onderkomen. Daarna gaan we met een zevental medereizigers onder leiding van een Xsoza gids een bezoek brengen aan de township van Graaf-Reinet. Het zijn Bantu’s die hier wonen. Tussen de hutjes met golfplaatjes staan ook enkele luxere gekleurde huisjes. Veelal woont hier onderwijzend personeel of mensen die in de mijnen wat extra’s hebben verdiend.

Ook de invloed van Mandela’s programma is te zien. Er worden stenen huisjes gebouwd. En met behulp van Europees geld zijn er wegen geasfalteerd en werden er in veel huizen elektriciteit en toiletten aangelegd. De mensen zijn erg vriendelijk en willen graag op de foto. Het bedrag dat de gids ontvangt komt bijna geheel ten goede aan de township. De kinderen spelen buiten want de zomervakantie is al begonnen. Ze ruiken snoep en verdringen zich in grote getale om vooraan te staan bij de uitdeling hiervan. De gids vertelt over de jongens van rond de negentien jaar die besneden worden en daarna buiten de township vijf weken in een plastic tentje moeten wonen. Door de pijn heen worden ze sterk! Er zijn een tiental geloofsgemeen- schappen die ieder een eigen kerkje hebben. Ook Jehova’s getuigen zijn hier actief. Op een gastvrij adres gebruiken we de thee. Deze woning beschikt over veel zaken die je in de krotjes niet zult aantreffen, zoals een koelkast, een fornuis, tv en echte bedden. In de polikliniek zien we de wachtkamer vol zitten met moeders met kindjes. Er is 7 % van de bevolking besmet met het Hiv virus. Posters met voorlichting over veilig vrijen, tbs en diabetes vullen de muren. Een klein groepje kinderen zingt voor ons, alvorens we met een busje worden teruggebracht, het volkslied. Het was een bezoek met heel bijzondere momenten. De middag besteden we aan een bezoek aan de grote kerk, e-mailen en een verder verkennen van het stadje. Mooie huizen in Victoriaanse stijl, prachtige schoolgebouwen. Tegen het eind van de middag vertrekken we in busjes naar de Valei der Verlatenheid. Onze chauffeur is tevens een zeer deskundige gids die in leuke anekdotes over het ontstaan van de benaming, veel vertelt over de planten en dieren die we tegenkomen Het is een verrassing dat we apen, bokken en arenden zien. We klimmen eerst per auto en daarna verder te voet naar het hoogste punt om de zon te zien ondergaan achter de bergrug. Het is een fantastische, maar wel koude, ervaring waarbij veel foto’s worden gemaakt. Vrijdag 28 november.
Vandaag gaan we richting kust, naar Plettenberg Bay. Onze reisbegeleidster heeft samen met de chauffeur de route bestudeerd en vastgesteld dat we via een aantal passen gaan rijden. Deze weg is niet verhard dus kan dit alleen als het droog weer is en dat is het. De eerste uren rijden we door de Karoo woestijn waar we niet veel anders zien dan een aantal struisvogels, schapen en ….. grote kleurrijke sprinkhanen. Tegen de tijd dat we de bergen naderen wordt de rit spectaculair.

Klimmen, dalen, haarspeldbochten en tot tweemaal toe een bordje ‘closed’, maar niets houdt ons tegen. Overigens, al zouden we terug willen we kunnen onmogelijk keren met de bus op deze smalle weg. De afgronden zijn om van te ijzen, hoewel sommigen onder ons er wel van genieten! De rotspartijen hangen laag over de weg. Het is de eerste reisdag dat er niemand slaapt. En zo gaat dat maar door, zestig kilometer ver. Bij een stop gaan we een dikke boom met een omtrek van ca zeven meter bekijken. We rijden nu een bosrijk gebied in en het klimmen en dalen gaat maar door. Soms komen we een personenauto tegen die net kan passeren. Later horen we dat er nog nooit een bus over deze route gereden heeft. Maar ja, een moet er de eerste zijn. En ondanks het feit dat niet alle reisgenoten zich onderweg echt op hun gemak voelden hebben we toch wel genoten van deze rit. Tegen half drie arriveren we in Knysna waar we kunnen lunchen en leuke souvenirs kopen. Het is een gezellig toeristisch stadje. De aankoop van een eierdopje, hier noemen ze dit een hoenderkelkie, verloopt niet echt vlekkeloos. Voordat we de verkoopster aan haar verstand hebben gebracht wat we bedoelen! Wilde ze ons een eierschaal van een struis verkopen .
Dan gaat het verder, naar onze nachtbestemming Wadrift, waar we mooie huisjes aantreffen met erg kleine slaapkamertjes. ‘s Avonds krijgen we een uitgebreid buffet aangeboden. De gastvrouw geeft eerst een uitleg over de gerechten, de ingrediënten en de typische Afrikaanse schotels, zoals wortelsoep met gember en bobotie met als toetje warme karamelpudding met ijs. Na afloop is er koffie bij de open haard. Dat is wel gezellig want buiten regent het.

Zaterdag 29 november
We worden gewekt door de vogels en de ezels. De tuin is prachtig met veel fruitbomen, met aapjes in de hoogste toppen van de bomen en sprinkhanen in het gras. Na een uitgebreid ontbijtbuffet hebben we nog volop tijd om van onze omgeving te genieten want een aantal van onze groep is op walvissenjacht. Wanneer we redelijke zekerheid zouden hebben walvissen te zien tijdens deze boottocht dan waren we wel meegegaan, maar nu we bij voorbaat wisten dat het seizoen voorbij is hebben we ons niet aangemeld. Wanneer de groep weer compleet is gaan we op weg naar het Tsitsikamma National Park.

Onderweg stoppen we bij de Blaukransbrug waar je kunt bungi-jumpen. Dat is een heel spektakel. Voor onze neus zien we twee keer een sprong maken. Je moet er wel lef voor hebben. Je hoort het aftellen en daarna het gillen als ze springen. Een hangt er aan haar voeten de ander doet het zittend. Een jongen hangt als tegenwicht in een takel en hijst ze weer naar boven. Voor R 550,- hang je in zeven seconden tussen hemel en aarde. Ze zeggen dat het een kick geeft. Zonder die kick rijden we door naar het park, prachtig gelegen aan zee. Grote golven beuken op de rotsen. Door het dichtbegroeide bos klimmen we via een mouse trail naar de hangbrug, waar je een prachtig uitzicht hebt. En dat alles onder een stralende zon. Helaas hebben we geen zwemspullen bij ons anders waren we zeker in zee gegaan.

Dan troosten we ons maar met een verfrissing op het terras. De rit terug gaat over de oude weg en via een pas door een diep dal zodat we de jumpbrug van de andere kant en weer een vrije val zien. Vanavond dineren we in “Plet” en dan morgen weer verder op weg naar de Kaap.

Zondag 30 november
De derde zondag in Zuid-Afrika. Voor de verandering na de bush en de bergen zondagen nu in de bus op weg naar Oudtshoorn, natuurlijk over een alternatieve route. Weer door het Quitana gebergte, maar nu over een mooie weg. Onderweg stoppen we een aantal keren bij fotogenieke punten zoals een spoorbrug over een lagune aan zee, een bord met het opschrift “aftrekplaats” (neen niet wat u denkt), en een prachtig uitzicht over zee. Rond de middag zijn we bij het hotel. Mooie grote kamers en een zwembadje, dat helaas te klein en te vies is om er in te willen. Terwijl de rest van de groep naar een cheetafarm en/of naar de grotten vertrekt kiezen wij voor rust. Uit de zon, op een ligbed bij het zwembad. Tussendoor kuieren we even door het stadje waar de zondagsrust heerst. Gelukkig is er wel een eetgelegenheid open om onze eerste trek te stillen.

Tegen de avond gaan we naar een struisvogelfarm waar we uitgebreid mogen rondkijken. Na een informatief praatje door de eigenaar, waarbij we horen dat na het vlees en de veren het leer het belangrijkste product is, gaan we naar de broedmachines. Die mogen open en er komt een ei uit waarin een gat zit en waardoor je het kuiken kunt zien. Ook een jong van een paar weken, ongeveer zo groot als een eend, mogen we vasthouden. Daarna krijgen we de gelegenheid, mits je niet zwaarder bent dan tachtig kilo, om op een struisvogel een ritje te maken. Aangezien niemand uit de groep zich aanmeldt ga ik er vanuit dat we allemaal zwaarder zijn dan het maximum toegestane gewicht. Totdat de zon achter de bergen zakt proeven we op het terras van het restaurant diverse wijnen of druivensap. Dan valt het licht uit en daardoor voelt de ober zich verplicht nog een lading flessen te laten aanrukken. Bij het licht van kaarsen genieten we van ons diner. Een voorafje met worstjes en een struisbeef met allerlei garneringen als hoofdschotel. Het is een leuke lokatie met uitzicht op het dal. Met muziek en dans brengen we gezellige uurtjes door. Tot in de bus swingen we door met “loslappie”

Maandag 1 december
Vandaag vertrekken we via o.a Stellenbosch naar de Kaap. Het is een lange rit met leuke en mooie stops. We rijden door de bergen en wijngebieden. Bij de koffie worden we, door een medereizigster, getrakteerd op gebak. Helaas is er een misverstand over de prijs. Dan roept iemand dat er een slang in de tuin ligt, een levensgrote python. Hij is enigszins tam, daarom durven we hem wel te aaien en de helden onder ons nemen hem, 35 kg zwaar, om de nek. Leuk voor de foto.
Bij de stop voor de lunch is er voor het restaurant een groot grasveld waar een manifestatie over Aids wordt gehouden vanwege Wereld Aids dag.
In Stellenbosch hebben we (te) weinig tijd om het dorpje te bekijken. Een half uurtje maar en die tijd besteden we dan maar om Oom Samie se winkel te bekijken. Na diverse aankopen, o.a twee T-shirts, een poppetje en een peniskokertje, gaat de rit verder naar wijnboerderij. Ja, vanwege de afspraak bij de wijnboerderij moesten we ons haasten in Stellenbosch. Een aantal hebben hierover de smoor in en gaan dan ook niet mee naar de proeverij maar blijven buiten in het park waar een prachtige Afrikaanse beelden staan opgesteld. Buiten is het 36 graden, maar het voelt lekker aan. Dan gaat de rit verder naar Kaapstad met z’n imponerende Tafelberg. In ons hotel Lodge Saasveld in de Kloofstraat zullen we de laatste drie nachten logeren. Na de lange rit is een douche wel aan te bevelen. Helaas kan er eigenlijk alleen maar gebadderd worden want de douche heeft geen ophangbevestiging. Dat resulteert er in dat één der gasten in het bad een uitglijder maakt en er ruggelings uit valt. Gelukkig zonder nare gevolgen. We gaan even internetten en een hapje eten. Aangezien Mamma Afrika geen plek heeft zoeken we een restaurant met een leuk balkonnetje waar we mooi zicht hebben op het voorbijgaande publiek. En daarna even bij Mama Afrika reserveren voor morgenavond. Na een kopje koffie gaan we slapen want morgen wacht ons een drukke dag.

Dinsdag 2 december
Om half acht in de bus voor een bezoek aan Robbeneiland. We hebben kaartje voor de boot van negen uur dus is er nog even gelegenheid om rond te kijken op Waterfront. Daar is het een komen en gaan van scheepjes soms via de draaibrug. Verder zijn er leuke oude panden waarin winkels, kantoren of hotels. Ook zien we robben in het water zwemmen. Je komt hier ogen tekort. Eenmaal ingescheept op de catamaran gaan we met een behoorlijke snelheid richting Robbeneiland. Maar desondanks duurt de tocht toch nog drie kwartier. Met een bus, waarbij we intussen de nodige uitleg krijgen, maken we een toer over het eiland dat veel groter is dan we dachten. Er bevinden zich een school, wat huizen, een kerkje en een gevangeniscomplex op het eiland. Daarna krijgen we een rondleiding door de gevangenis door een ex-gedetineerde die gelijktijdig met Mandela hier gevangenzat. We krijgen een slaapzaal, een luchtplaats en het cellencomplex met de cel waar Mandela achttien jaar gevangen zat te zien. Het regime probeerde de gevangenen mentaal te breken door ze niet met hun naam aan te spreken maar met hun gevangenisnummer.

Na Robbeneiland is Mandela verplaatst naar de Polsmoor gevangenis waar hij ook nog zeven jaar heeft gezeten. Onder de indruk van dit verhaal varen we terug naar Waterfront. Na bij Harrie een lekkere pancake gegeten te hebben gaan we via de winkeltjes met een taxi naar de Tafelberg. Met de cableway naar de top van de 1067 meter hoge berg. Tijdens het stijgen draait de cabine, zodat we naar alle kanten kunnen kijken met wisselend perspectief. Geweldig om dit te beleven. Boven maken we een wandeling over de rotsen waarbij de klipdassen, hagedissen en diverse plantensoorten zien. Ook zien we mensen abseilen. En dan die wolkenflarden die over de bergtoppen jagen. Die maken het sprookje compleet. We treffen ook een stel evangelisten uit diverse Afrikaanse landen die een ceremonie uitvoeren waarbij ze onder andere op een ramshoorn blazen. We maken van Mrs Hart uit Nigeria met haar prachtige hoofdtooi een foto waarvan ze te kennen geeft graag een afdruk te willen. Daarvoor geeft ze haar gegevens op een papiertje. Daarna komen de wolkenflarden ook opzetten over de rest van de berg. Wanneer dat gebeurt dan wordt het heel koud. Maar binnen een paar minuten zijn de wolken weer weggeblazen door de wind. Dit spelletje gaat zich steeds vaker herhalen zodat we maar besluiten af te dalen. Het is moeilijk afscheid nemen van het uitzicht. Na een laatste blik gaan we de cabine in en na veilig geland te zijn nemen we maar een taxi naar ons hotel. Een lekker bad (zonder ongelukken) en op weg naar Mama Afrika. Onderweg belanden we in een optocht waarvan we de strekking niet helemaal begrijpen. Bij Mama Afrika hebben ze op ons gerekend en na een heerlijk diner ( bobotie en pittige currie) en een karafje witte wijn en een colaatje aanvaarden we de terugtocht. Vanwege alle waarschuwingen over de onveiligheid hebben we alles wat van waarde is in ons kluisje op de kamer achtergelaten zodat we na het afrekenen bijna blut zijn.

Woensdag 3 december
Onze laatste toerdag op de Kaap. Helaas. Het wordt een dagprogramma met een hoog diergehalte. Eerst maken we een vaartocht naar de zeehondjes over een woelige zee, want het waait sinds gisteren stevig. Het is een vrolijk gebeuren bij het kleine robbeneiland. Er liggen er wel duizend te luieren op de rotsen en de rest duikelt in het water. Ze klappen met hun vinnen van plezier lijkt het. Wie er ook plezier hebben zijn de Chinezen op de boot. Vanaf het moment dat ze de beestjes ontdekken kwetteren ze zo enthousiast dat wij daar weer lol om hebben. Ze poseren om beurten om met de zeehondjes op de foto te komen. Terug aan wal kuieren we nog even langs de vele kraampjes met souvenirs. Veel van hetzelfde wordt er aangeboden. Dan gaan we verder en genieten van de schitterende zeegezichten en de prachtige bergen met daarop een wolkendek als was het een slagroomtaart.

Aangekomen bij Kaap de Goede Hoop klimmen we naar het hoogste punt bij de vuurtoren. Ondanks het mooie weer is het daar in de wind niet echt aangenaam. We zakken weer af en waaien van uitzicht naar uitzicht. De aalscholvers die op de rotsen nestelen vliegen af en aan. Een boeiend schouwspel. Onderweg naar de echte KDGH, dus het verste punt zien we tot onze verrassing struisvogels aan de waterkant. Wie verwacht die beesten nou aan zee. Zeker verdwaald.

Dan zien we nog een eland en diverse apen. Kleine apen en een hele grote, die brutaalweg in een auto springt wanneer de mevrouw het portier iets te lang open houdt. Ook de rugzakken van de toeristen zijn niet veilig voor dit beest. Wanneer hij niets te eten te pakken krijgt gaat de aap maar weer boven op een auto zitten afwachten. Om bij het bord waarop de tekst staat vermeld dat we echt bij de Kaap zijn een foto te (laten) maken moeten we eerst alle Chinezen verjagen (juist ja, die van de boot met de zeehondjes). Gelukkig is dit een gehoorzaam volk dus op ons commando ‘ophoepelen’ en door te zwaaien met de armen komt het moment dat we alleen staan voor de foto. Maar ja, dit plekje op de wereldbol is ook niet alledaags. Rest ons nog de pinguins kolonie bij Boulders. Op het strand zijn er vele te vinden. Ze zijn na alle dieren die we vandaag gezien hebben een beetje statisch. Via Muizenberg rijden we terug naar Kaaapstad en maken we ons op voor het laatste avondmaal, zoals onze reisbegeleidster het noemt. Maar helaas, sommigen van ons valt de maaltijd wat tegen en allen valt de prijs wat tegen. Het is niet anders, maar een bord als souvenir (eerlijk gekregen van de eigenaar)verguld de pil een beetje. Rest ons collectief af te taaien en ons bed op te zoeken voor de laatste nacht. Zo lekker is de temperatuur dat ondanks de draaiende vin en het raam open we zonder bedekking kunnen slapen. Daar zullen we over twee nachten thuis nog wel eens aan denken.

Donderdag 4 december Niet te laat op want we hebben maar tijd tot één uur. Dan moeten we de koffers in de bus laden. Maar eerst gaan we nog even Kaapstad in. Er is nog zoveel dat we niet gezien hebben, dus dat wordt keuzes maken. We kiezen voor de oude stad en het fort. Onderweg belanden we in het stadspark. In dit enorme park, met prachtig grote bomen, slapen de zwervers op de vele bankjes. Via het park belanden we bij het fort. Oorspronkelijk door de Hollanders gebouwd. We zijn mooi op tijd om na de bezichtiging de wisseling van de wacht mee te maken. Dit gaat oa gepaard met het afschieten van een klein kanon. Maar wel een grote knal.

Daarna gaan we op zoek naar het standbeeld van Jan van Riebeeck. Maar zelfs de politie dames konden ons niet vertellen waar dat precies stond.

Via via belanden we op de markt waar van alles te koop is. Na veel omzwervingen besluiten we maar de terugtocht te aanvaarden. En onderweg krijgen we ineens de geest om toch maar een fles Amarula te kopen. Het worden er, gezien de prijs en de nog aanwezige voorraad ZR twee. Terug bij het hotel zijn we moe van al dat gesjouw. En na een poosje kunnen we de bus in voor onze laatste trip. Onderweg zien we nog een duidelijk de enorme uitgestrektheid van de township van Kaapstad. Wanneer je dit ziet denk je ongewild: hoe komt dat ooit goed. Het vliegveld van Kaapstad is niet zo groot. Na het inchecken, dat zonder veel moeite plaats vindt, maken we onze laatste randjes op aan kaarten. En dan gaat het op naar Johannesburg. We vliegen over de Kaap en herkennen de plekken waar we de afgelopen dagen geweest zijn. Bij de tussenlanding in Joh.burg zien we dat het daar flink geregend heeft, gezien de enorme plassen op het vliegveld. Na een uurtje stijgen we weer op voor de vlucht naar Frankfurt. Het is eten, drinken, slapen, drinken , slapen, ontbijten en landen. En ons horloge gelijk zetten. Nu nog even onze plain voor Amsterdam opzoeken. Dat is een kleiner toestel dan we gewend waren en dat merken we wanneer we op vaderlandse bodem met een klap belanden. Het is koud in Nederland. Dat waren we niet gewend de laatste drie weken. We zijn weer op bekend terrein. Nog een stukje met de trein en dan staat onze taxi bij het station te wachten voor de rit naar huis. Oost west thuis best, zegt het spreekwoord. Maar toen wisten ze nog niet dat wij een ingebakken reislust hebben, zoiets als koorts. Soms komt het op met vlagen en dan moet je er wat aan doen. Het liefst naar een ver land. We hebben al aardig wat landen gezien, maar Zuid-Afrika heeft indruk gemaakt. Het was een reis met wel 5 sterren!!!!!

Arend en Nelly