Reisverslag Zuid-Afrika

Dag 1 – Aankomst Kaapstad

Eindelijk is het dan zover: 9 juli. In de loop van de ochtend rijden we naar Schiphol, waar we ons Kaatje achterlaten op P3. Met de bus gaan we naar de vertrekhal, waar we al snel een gedeelte van ons reisgezelschap ontmoeten. Zonder vertraging vertrekken we rond 10 uur en de vlucht verloopt voorspoedig. Gelukkig geen ernstige turbulentie of andere vliegnarigheid. Om 21:30 uur landen we in Kaapstad, na een vlucht van 11,5 uur. Rond 23:00 uur zijn we in het Ritz Hotel. Het is, zelfs al is het donker, overweldigend om uitzicht te hebben op de Tafelbaai. Wat een apart gevoel om in Kaapstad te zijn! We zijn alleen te moe om lang bij dit gevoel stil te staan en slapen dan ook heerlijk, ons eerste nachtje op Zuid-Afrikaanse bodem.

 
Dag 2 – Bezoek aan Kaapstad

Donderdagmorgen, 10 juli. Om 8.00 uur zitten we al aan het ontbijt, want Will, onze reisleidster, wil graag een inleidend praatje houden om 9.00 uur. We krijgen van haar de nodige tips over hetgeen er in Kaapstad te doen valt en nemen rond tien uur een taxi naar kasteel De Goede Hoop. Dit is het oudste gebouw van Zuid-Afrika. We dwalen door 350 jaar geschiedenis en kijken onze ogen uit. In het Military Museum, dat ook in het kasteel gevestigd is, zien we een Boer-Rooinekspel een soort Ganzenbord, waarbij de Boer zo spoedig mogelijk in Kaapstad moet zien te komen en de Rooinek (Engelsman) in Pretoria.

Na ons bezoek aan het kasteel lopen we buiten te overleggen waar we nu naar toe zullen gaan, als er voor onze neus een rode dubbeldekker (die alle bezienswaardigheden van Kaapstad aandoet) stopt. We springen snel aan boord en laten ons door Kaapstad rijden, terwijl de gids ons van alles vertelt over wat er buiten te zien valt. De bus rijdt naar de Tafelberg, die helaas helemaal in de wolken verstopt zit; met de kabelbaan omhoog is dus wat zonde van de moeite. Misschien dat we dat vanmiddag nog kunnen doen. Via de kustweg rijdt de bus naar het Two Oceans Aquarium bij het Victoria & Albert Waterfront.  

Het aquarium is de moeite meer dan waard en we zijn er een hele poos zoet. Daarna lopen we naar het Waterfront en kopen onderweg een kunstwerkje (schilderij op canvas) van Everton. Op een terras in de zon genieten we van een drankje. Er staat een groep mannen te zingen en te swingen en dat zorgt ervoor dat we nu helemaal in Afrikaanse sferen zijn. We lopen wat rond in het winkelcentrum en tikken een stekkeradapter op de kop want met al die opladers in onze bagage is dat wel noodzakelijk. Na nog een drankje op een verwarmd terras nemen we een taxi, die ons terugbrengt naar de Ritz, waar we ’s avonds dineren in het draaiende restaurant met Yvonne, Esther, Judith en Maaike. Einde van een prachtige dag!

 
Dag 3 – Kaap De Goede Hoop

Vandaag staat een excursie naar Kaap De Goede Hoop op het programma. We zitten dus al vroeg in de bus. Eerst maken we een fotostop bij de “12 apostelen” (het schijnen er echter 17 of 18 te zijn). Via een mooie route bereiken we de Kaap. Eerst naar een rotsstrandje waar een bord staat, waarachter iedereen plaats wil nemen voor een foto. Vervolgens per bus naar de vuurtoren, die zich op een landtong bevindt, waar de Indische en de Atlantische oceaan elkaar ontmoeten. Voor we uit de bus stappen waarschuwt Will voor de agressieve bavianen. We mogen absoluut niets te eten meenemen buiten de bus. De klim naar boven is de moeite meer dan waard, want het uitzicht is adembenemend. Onderweg zit een paar bavianen elkaar verveeld te vlooien. Van agressie merken we dan ook niets. Boven vertelt een bord ons dat Amsterdam ruim 9600 km . verderop ligt. Da’s best een eindje fietsen! Terwijl we weer naar beneden lopen, is Marianne haar zoontje Ali kwijt. Charlotte gaat hem, samen met Linda, zoeken maar dan blijkt dat Ali al prinsheerlijk in de bus zit.

Op een nabijgelegen strandje picknicken we met de hele groep en kunnen de kinderen even rondrennen en op de rotsen klimmen. Na de lunch rijden we naar Boulder’s Beach om de grote kolonie Afrikaanse pinguïns te bekijken. We zien ook nog een “dassie” (klipdas), een soort grote marmot, die verwant is aan de olifant. ’t Is een grappig beestje, overigens zonder slurf!

Onze –voorlopig- laatste avond in Kaapstad breekt aan. We gaan met een gedeelte van de groep eten bij een pizzeria, iets verderop. En dan genieten we van een welverdiende nachtrust.

 
 
Dag 4 – via Stellenbosch naar Warmwaterberg

Zaterdag 12 juli belooft een lange reisdag te worden. Via Stellenbosch rijden we naar Warmwaterberg, een farm in de Kleine Karoo (halfwoestijn). Het ons omringende landschap is ronduit spectaculair. Bergachtig, aanvankelijk vrij groen en na Stellenbosch een stuk ruiger. Maar eerst doen we deze historisch belangrijke plaats aan. Rond de Braak (het centrale plein) staan veel oude gebouwen. Charlotte en ik besluiten eerst maar eens een geldautomaat te gaan zoeken, want we zijn zo goed als blut. Een bank hebben we al snel gevonden. De geldautomaat (ABSA) werkt niet. Een zo op het eerste oog keurige meneer biedt ons zijn hulp aan en staat, voor ik er erg in heb, met mijn pinpas in zijn handen. Snel trek ik het pasje uit zijn handen en gaan we ervandoor. Pas later krijg ik de bibbers. Uiteindelijk vinden we een automaat waar een bewaker bij staat en daar krijg ik gelukkig zonder problemen de gewenste hoeveelheid Randen uit. Overigens zal ik tijdens deze reis merken dat geen enkele ABSA-automaat met een Nederlandse pas werkt.

In een winkelcentrum vinden we een leuk restaurantje, waar we gaan lunchen. In het daar tegenover liggende internetcafé sturen we een paar mailtjes naar het thuisfront. Voor een kwartier internetten wordt maar 3 Rand berekend (omgerekend nog geen € 0,30). We maken nog even een “fotorondje” door Stellenbosch en dan moeten we alweer instappen. De bus mag niet door de tunnel, omdat de remlichten van de bagagetrailer niet blijken te werken. We moeten dus over de pas, maar dat is beslist geen straf, want deze route is prachtig. In de verte zien we besneeuwde berghellingen. Het is per slot van rekening winter in Zuid-Afrika. In de loop van de middag stoppen we even, zodat we de benen even kunnen strekken. Er kan naar een uitkijkpunt geklommen worden. Ondanks mijn hoogtevrees besluit ik mee naar boven te gaan. Het allerlaatste stukje doe ik echter niet. Als ik weer beneden ben, komt Charlotte van het bergpad af. 'Je had mee moeten gaan mam, het was echt mooi daar boven!' Tjonge, heb ik mijn angst overwonnen en heeft zij daar niet eens wat van gemerkt!

Het is nog best een eindje rijden naar Warmwaterberg dat nogal in the middle of nowhere ligt, maar rond half zeven passeren we Ronnie’s sexshop (een begrip in de buurt schijnbaar) en even later arriveren we. Het is er steenkoud en donker. We krijgen een plattegrondje, zodat we makkelijk ons huisje kunnen vinden. Nou…. Dat valt nog beslist niet mee. Maar van lopen krijg je het warm, dat scheelt! Onze rugzakken worden keurig bij ons huisje bezorgd en daarna gaan we naar het restaurant, waar een heerlijk buffet op ons staat te wachten. Rond tien uur gaan we weer naar ons huisje; gelukkig hebben we een zaklamp mee. In het huisje is het zó koud, dat we meteen in ons bed kruipen, heel dicht tegen elkaar aan.  

 
Dag 5 – Wandeling en ritje met truck door Warmwaterberg

Uit de kraan komt alleen warm (bron)water. Vandaar ook de naam: Warmwaterberg. Er is ons wel verteld, dat je de kraan een hele tijd moet laten lopen, voordat het water écht warm wordt. De volgende ochtend doe ik een poging. Maar alles wat er uit de kraan komt is lauw water. Lekker op een hete zomerse dag, maar niet te doen bij 5 graden boven nul. Luid gillend neem ik een ultrakorte douche; nu ben ik in ieder geval goed wakker! Op onze veranda zitten vier pauwen, die snel de benen nemen als wij naar buiten komen. Na het ontbijt trekken we de wandelschoenen aan en gaan we op pad met Marianne en Ali en Mieke, Hessel en Martje. Abri, onze Zuid-Afrikaanse gids, vergezelt ons. Hij blijkt naast gids ook fotograaf te zijn en geeft Charlotte zijn reservecamera te leen. Die mag ze gedurende deze trip bij zich houden, waarna hij de foto’s voor haar op een cd zal zetten. En dan te bedenken dat Charlotte zelf ook een camera bij zich heeft.

Weer terug bij het hotel kunnen we in het warmwaterbad (49 graden), waar zo’n beetje de hele groep al in zit. Maar wij doen iets anders, we gaan met de boer op pad! In een rammelende legertruck gaan we op weg. Hij laat ons trots zijn land zien. En dat is groot. En veel. En dor…… Maar ook prachtig! Het  schemert al als we terug zijn bij het hotel, dus frissen we ons op voor het diner en duiken vroeg ons ijskoude mandje in. We plukken nog snel een extra dekbed van een van de andere bedden. Dat scheelt aanmerkelijk! Dat we daar niet eerder op gekomen zijn!

 
 
Dag 6 – naar Oudtshoorn, bezoek aan Cango Wildlife Ranch

De volgende morgen blijkt dat Marianne deze nacht niet door de pauwen op haar dak uit haar slaap gehouden is, maar door de door Charlotte gevonden kever, die de nacht in een potje in haar huisje heeft doorgebracht. Abri vertelt dat de bijnaam van deze kever “toktok” is en dat verklaart alles. In de bus krijgt Charlotte een "vlaggie" van Abri; voor het vinden van de kever. Abri maakt de lange busritten een stuk aangenamer. Hij koopt onderweg allerlei Zuid-Afrikaanse specialiteiten voor ons en geeft speldjes (Zuid-Afrikaanse vlag in miniformaat) weg aan de kinderen. Daar moeten ze wel iets voor doen, overigens. Een vraag goed beantwoorden of.... een kever vinden dus. 

Vandaag gaan we op weg naar Oudtshoorn, de hoofdstad van de struisvogel (volstruis geheten in het Afrikaans). Waren de huisjes in Warmwaterberg nogal Spartaans, onze onderkomens in Oudtshoorn (Kleinplaas) zijn enorm luxe. We arriveren er rond het middaguur en genieten op ons terras in de zon van de onderweg bij Pick 'n Pay gekochte lunch. Om half een worden we bij de bus verwacht, die ons naar de Cango Wildlife Ranch brengt.

Kevin leidt ons rond langs de jonge tijgers, met wie Abri op de foto gaat, de witte leeuwen en de jachtluipaarden. Voor wie dat leuk vindt en ouder is dan 12 jaar staat er tot besluit nog een bezoek aan het verblijf van de jonge cheetah's (jachtluipaarden) te wachten. Charlotte is gek op alle katachtigen, maar de cheetah is haar absolute favoriet en zij kan dan ook niet wachten om met zo'n kleintje op de foto te gaan. Na de fotosessie moet ik flink moeite doen om haar weer mee te krijgen; ze kan maar geen afscheid nemen van deze wolbolletjes.

Na het bezoek aan de Ranch gaan we met een klein groepje inkopen doen, want voor vanavond staat een braai (Zuid-Afrikaanse barbecue) gepland. Met tassen vol zijn we 1,5 uur later weer bij Kleinplaas, waar we meteen beginnen met de voorbereidingen. De dames hebben besloten dat barbecueën mannenwerk is, dus werken zij zich in het zweet, terwijl wij genieten van al het lekkers dat ze voor onze neuzen zetten. Abri maakt een specialiteit: toebrooikes (tosti's). Ze zijn erg lekker! De kou verhindert lang natafelen, maar kan de pret verder niet drukken. Moe maar voldaan keert iedereen na het eten naar het huisje terug.

 
Dag 7 – bezoek aan Cango Caves en struisvogelfarm

Onze tweede dag in Oudtshoorn. Voor vandaag staan de Cango Caves en een bezoek aan een struisvogelfarm op het programma. We beginnen in de grotten. Ik heb me, aansluitend bij de groep, met Charlotte opgegeven voor de 'adventure tour'. Die begint prachtig, in grote, hoge zalen met de mooiste druipsteenformaties. Allengs worden de gangen smaller en lager. Op sommige stukken moeten we gebukt lopen; voor mij al avontuurlijk genoeg! We komen aan bij het laatste deel van de route: een enorm smalle en steile trap leidt naar een waar labyrint van gangetjes. Aangezien iedereen uiteindelijk weer terug zal komen bij de trap, besluit ik om van deelname aan dit laatste stuk af te zien en onderaan de trap op de groep te wachten. Een heel lang half uur breekt voor mij aan. Eenzaam zit ik in de benauwde vochtigheid te wachten op de terugkeer van de groep. Aanvankelijk hoor ik nog geroep en gelach boven mijn hoofd, maar al snel sterven alle stemmen weg en hoor ik nog slechts het gestage druppelen van water en het suizen van mijn oren. Na een kwartier slaat de paniek enigszins toe. Ik hoor nog steeds niets en af en toe flikkert de spaarzame verlichting. Ik moet er niet aan denken dat het licht uitvalt. Ik heb geen zaklamp bij me! Eindelijk hoor ik in de verte dan toch stemmen, die snel dichterbij komen. En opeens is de hele groep weer terug. Ik ben dolblij en wil niets liever dan Charlotte in mijn armen sluiten en naar buiten, frisse lucht inademen! Charlotte komt nat bezweet en trillend naar me toe. Als ik vraag hoe het was, begint ze te huilen. Haar kin doet erg pijn, want ze heeft met haar hoofd klem gezeten tussen een stalagmiet en een stalactiet. Gelukkig kalmeert ze al snel en eenmaal buiten koopt Marianne een ijsje voor haar, als troost. Ondanks het feit dat ik geen fijn half uur achter de rug heb, ben ik toch ook wel blij dat ik niet de trap op ben gegaan en het labyrint in. Brrr..... niets voor mij, dat krappe gedoe! 

Na deze enerverende ervaring staat er een volgende op het programma. De struisvogelfarm! Er mag 'gezoend' worden met Betsy en voor wie dat te gortig is, mag er gevoerd worden. Sommigen kiezen voor een nekmassage en vrijwel alle kinderen willen graag een ritje op een struisvogel maken. Na de rondleiding op de farm krijgen we een diner. Drie keer raden wat er op het menu staat! Uiteraard: struisvogelbiefstuk. De twee vegetariërs in ons gezelschap (waar Charlotte er een van is) krijgen een omelet. Gelukkig is die niet van een struisvogelei gemaakt.  

 
 
Dag 8 – via Jeffrey’s Bay naar Addo (Zuurberg Mountain Inn)

Op woensdag 16 juli zitten we al vroeg in de bus voor de rit naar Addo. We doen lunchinkopen en daarna lunchen we heerlijk aan het strand van Jeffrey's Bay. Daarna maken we een lange strandwandeling. We vinden veel mooie schelpen en maken prachtige foto's en dan is het alweer tijd om de bus in te gaan. Pas na zonsondergang bereiken we de Zuurberg Mountain Inn. We worden er met een drankje welkom geheten en slapen hier in een zogenaamde rondavel, een  ronde hut met een rieten dak. Hoewel het woord hut iets heel sobers doet vermoeden, blijkt dit een vrij luxe onderkomen te zijn. Vooral de badkamer is een plaatje en het heeft wel iets heel aparts om tussen ronde muren en onder een rieten dak te slapen. Een kleine, verrijdbare radiator zorgt voor extra comfort, want 's nachts is het ook hier behoorlijk koud! 

 
 
Dag 9 – gamedrive in Addo

Vanmorgen kunnen we het rustig aan doen en daarom verkennen we uitgebreid het terrein van ons onderkomen. De eigenares heeft een enorme tuin aangelegd. We gaan eerst kijken bij het voeren van de vogels. Het zijn er velen, waaronder neushoornvogels en heel veel wevervogeltjes, die steeds keurig op een rijtje op een hek gaan zitten. Achter een omheining is een voederplaats gemaakt, waar dagelijks de vervet monkeys (groene zeekatten) gevoerd worden. Het duurt even voor ze verschijnen, maar dan zijn we vertederd door al die aapjes die gretig van het fruit en de groenten eten, die er op de voederplank zijn neergelegd. De twee honden van het hotel lijken nog even roet in het apenvoer te gooien, maar ze worden tijdig teruggefloten. Charlotte is helemaal verliefd op die twee honden én op Grey, een schattig grijs poesje, dat zich gedwee laat optillen en het prima vindt dat ze voortdurend rondgesjouwd wordt.

Na de lunch gaan we, verdeeld over twee jeeps, het Addo Elephant Park verkennen. Onze eerste echte gamedrive! De eerste olifant imponeert ontzettend. Je zou bijna vergeten hoe enorm die dieren zijn. Van een afstandje zijn ze al groot, maar deze komt erg dichtbij en is daardoor nóg indrukwekkender. Even steken drie volwassen olifanten met twee kleintjes vlak voor onze jeep de weg over, om naar de waterplaats te gaan. Wat een prachtig gezicht: drie van die kolossen die o zo voorzichtig met die twee kleintjes omspringen. Na een poosje rijden we verder en ontmoeten nog verschillende olifanten, waarvan er een zo dichtbij de jeep komt, dat we zijn slurf zouden kunnen aanraken. Ik houd wel even mijn adem in, op dat moment! Speciaal voor de kinderen organiseert onze ranger een wedstrijdje koedoe-poep-spugen. Dat schijnt in Namibië een populair tijdverdrijf te zijn. Overigens wel met een stevige borrel achter de kiezen en dát hebben de kinderen natuurlijk niet. Wouter en Robin weten hun keutel een behoorlijk eindje weg te spugen. Charlotte doet alsof ze die van haar kwijt is, want zeg nou zelf: een dame spuugt toch geen poep! 

Op een rustplaats ontmoeten we de jeep waarin de andere helft van onze groep zit. De laadkleppen worden opengegooid en daar komt me toch een heerlijkheid uit tevoorschijn! Onze rangers noemen het een snackstop, maar een snack is wel een understatement voor al het eten dat wordt uitgestald. 

In het Addo Elephant Park zou je alleen olifanten verwachten, maar niets is minder waar. Er loopt, kruipt en wroet van alles en nog wat. Zo is er een overschot aan koedoes en wrattenzwijnen. En om dat overschot enigszins te bestrijden, zijn in het park leeuwen en hyena's uitgezet. Onze ranger wil proberen ons op een roofdier te trakteren en dat lukt! Op een plek waar vaak hyena's te vinden zijn, zien we er 5, waarvan 1 jong. 

Omdat het park om half zes sluit, racen we naar de uitgang en worden we na een koud ritje weer bij het hotel afgezet.  Na het diner krijgen Charlotte en Robin snookerles van Marcel en dan is het alweer bedtijd. Een heerlijk chocolaatje ligt bij aankomst in de rondavel op onze kussens te wachten. We zullen dit plekje missen!

 
 
Dag 10 – een reis, met verrassing, naar Plettenberg

Het is vrijdag 18 juli en we verlaten onze Mountain Inn om naar Plettenberg (of Plett, zoals ze hier zeggen) te gaan. Maar eerst heeft Abri nog een enorme verrassing in petto voor de kinderen - hoewel ik denk dat de ouders het net zo leuk vinden! We maken een tussenstop bij een cheetah farm. Hier worden cheetah's gefokt in de hoop een bijdrage te kunnen leveren aan het voortbestaan van deze prachtige dieren. We beginnen onze rondleiding bij twee jonge jachtluipaarden. Wat zijn ze speels! Ik zit op mijn hurken om ze goed te kunnen fotograferen als eentje het om mijn heupen geknoopte vest ontdekt. Voorpootjes, tanden, alles wordt uitgeprobeerd om het vest te bemachtigen. Hoewel het een vasthoudend typetje is, lukt het hem toch niet om mij het vest te ontfutselen. Helaas merk ik later dat een koordje wel in het cheetahverblijf is achtergebleven! Nog nagenietend lopen we naar het verblijf van een volwassen cheetah. Deze is erg tam, want hij heeft in een speelfilm gespeeld. Wie durft, mag met de eigenaar het verblijf in om hem te aaien. Wat een aparte ervaring om een roofdier zo dicht te kunnen benaderen. Tot besluit brengen we nog een bezoek aan drie leeuwenwelpjes. Wat een verschil met de kleine cheetah's. Deze zijn lang niet zo vrij en speels. Ook hier worden veel foto's gemaakt. De welpjes mogen opgepakt worden en ook Charlotte en ik staan even met zo'n kleine Simba in onze armen. 

We moeten weer verder en rijden voor een lunchstop naar het aquarium in Port Elizabeth. Wij eten een heerlijk broodje in de lunchroom en gaan dan snel op zoek naar de dolfijnen. Wat zijn dat toch een ontzettend leuke en aandoenlijke beesten. Bijna zijn we er niet meer weg te slaan! Vrij laat op de avond arriveren we in het Forest Lake Hotel in Plettenberg. Het ligt nogal afgelegen en Hendrik rijdt een paar keer verkeerd. Ook niet gek hoor, want het is stikdonker en de wegwijzers zijn niet bepaald dik gezaaid. Maar als we dan toch gearriveerd zijn, vergapen we ons aan de luxe van dit prachtige hotel. Er is vanavond geen kok aanwezig, maar onze magen zijn het daar natuurlijk niet mee eens. Daarom worden er voor de hele groep pizza's gehaald in de stad. Lekker! We genieten ervan op de veranda, bij kaarslicht, op deze uitzonderlijk warme Zuid-Afrikaanse winteravond. 

 
 
Dag 11 – strandwandeling en Khoi San grotten, surfles

Bijna de hele groep gaat vandaag per boot naar de walvissen kijken. Om diverse redenen besluiten Charlotte en ik dat niet te doen maar in plaats daarvan met Kenny, die in het hotel werkt, een strandwandeling te gaan maken. Esther sluit zich bij ons aan, zodat we al vroeg met ons vieren over het strand lopen. We gaan naar de Big Arch, een hoge rots, waar bovenin een gat zit. De bedoeling is om een steentje door dat gat te gooien. Als dat lukt, schijn je een leven lang geluk te hebben. Wij dames doen een aantal goed bedoelde pogingen, maar onze steentjes komen niet eens in de buurt van het gat. Dan gooit Kenny een paar keer, waarvan wel twee of drie keer raak. 'Good luck for the 3 of you,' is hij zo aardig te zeggen. Na een poosje kunnen we niet verder over het strand, omdat er        's nachts enorm veel wrakhout is aangespoeld. Dus vraagt Kenny of we zin hebben om 'even' naar boven te gaan, daarbij richting een rotswand wijzend. Ik denk nog, heel naïef: 'We hebben allemaal slippers aan, dus zo'n klim zal het wel niet zijn'. Valt dat even tegen! Ons vasthoudend aan lianen, struiken en alles wat verder enigszins tegen de helling vast lijkt te zitten, slepen we onszelf naar boven. Aangemoedigd en af en toe bijgestaan door Kenny. Helemaal bekaf komen we boven aan waarop Kenny verrast uitroept dat hij niet wist dat er nu een pad was aangelegd. Dat had ons een enorme klauterpartij gescheeld. Maar 't zou ook een stuk minder avontuurlijk zijn geweest, natuurlijk.

We gaan kijken bij een 'grot' waar volgens de overlevering zo'n 12.000 jaar geleden mensen van het Khoi San volk gewoond zouden hebben. Er zijn enorm dikke lagen van schelpen afgezet. Volgens de borden, die we langs de wand aantreffen, komt dit doordat de Khoi San beneden, aan het strand, schelpen zochten, die meesjouwden naar boven, naar hun schuilplaats en ze daar opaten. De overblijfselen gooiden ze ter plekke weg. Dat hebben ze honderden jaren volgehouden, met enorme bergen schelpenresten als resultaat. Gezeten op een muurtje picknicken we gezamenlijk. Geen schelpdieren, overigens, maar gewoon boterhammetjes. De verpakking hebben we weer keurig mee naar beneden genomen!

Via een normaal en redelijk begaanbaar pad dalen we na de picknick weer af. Tot besluit van de wandeling wil Ken een paar kristallen voor ons zoeken. Charlotte wil per se met hem mee en daar zitten ze, met z'n tweetjes, hoog boven de grond op een smalle richel. Gelukkig staan ze korte tijd later weer veilig, met een handjevol piepkleine kristallen, weer beneden op het strand.

Met Ken rijden we naar een verderop gelegen strand, waar we de groep weer treffen. Zij zitten vol verhalen over de whaletour en als ze ons een beetje bijgepraat hebben over hun belevenissen, haalt Ken surfpakken en planken tevoorschijn. Tijd voor surfles! In groepjes van vijf mogen de kinderen (en een aantal volwassenen) het water in. Het lijkt zo eenvoudig, dat surfen, maar blijkt ontzettend moeilijk. Charlotte blijft maar proberen en kan er geen genoeg van krijgen. Keer op keer peddelt ze naar een golf toe en probeert dan op haar surfplank te gaan staan. Ze is onvermoeibaar, lijkt het, totdat ze een surfplank tegen haar hoofd krijgt en het even helemaal gehad heeft. 

 
 
Dag 12 – bezoek aan Elephant Sanctuary, Birds of Eden en Monkeyland

Vandaag kunnen we kiezen tussen verschillende mogelijkheden; er is ontzettend veel te doen en te zien in de omgeving van Plettenberg. Wij besluiten om samen met Mieke, Hessel, Martje, Marianne en Ali naar het Elephant Sanctuary te gaan. Hendrik, onze chauffeur en Abri, onze gids, gaan met ons mee. In het Elephant Sanctuary worden olifanten opgevangen die, om wat voor reden dan ook, niet meer in de vrije natuur kunnen leven. Een aantal van hen is gestrand in Zuid-Afrika; zij waren bedoeld voor een circus in China, maar hadden - gelukkig - niet de juiste papieren om verder te kunnen reizen. Er wordt ons van alles verteld over de Afrikaanse olifant. We mogen ze fruit voeren en een stukje met ze lopen. Hand-in-slurf, zo aandoenlijk! Ook een ritje op de rug van een olifant hoort bij het programma en is een ervaring apart. Je zit wel erg hoog en moet je stevig vasthouden aan de 'chauffeur', die voor je zit. 

Na deze geweldige belevenis brengen we een bezoek aan het dichtbij gelegen 'Birds of Eden'.  We gaan er lunchen en vermaken ons uitstekend met de papegaaien en parkieten die proberen suikerzakjes en andere etenswaren te stelen. Een felgroen vogeltje is uitermate geïnteresseerd in de camera van Abri. Hij steekt voortdurend zijn kop in de telelens. 

Aan het eind van de middag racen we nog even door Monkeyland. Zoals de naam al doet vermoeden is hier alles aapjes wat de klok slaat. Alleen de vervet monkeys zijn inheems. Verder zien we doodshoofdaapjes, kapucijnaapjes, verschillende soorten lemuren, een brilaap en een gibbon. De hekken om het park zijn niet zozeer bedoeld om de apen binnen te houden, maar om de bavianen buiten te houden. Die schijnen namelijk dol te zijn op kleine aapjes! 

Na het avondeten dwing ik mezelf om het stapeltje kaarten, dat ik al een week lang in mijn bagage meeneem, te schrijven. 

 
 
Dag 13 – naar Malgas

De dagen lijken steeds sneller voorbij te vliegen. Ons bezoek aan Plettenberg zit er alweer op. Onze volgende bestemming heeft Malgas. We lunchen in Mosselbay, waar Charlotte en ik eerst maar eens een bezoekje brengen aan een internetcafé om het thuisfront kort op de hoogte te brengen van onze belevenissen. Daarna bezoeken we het plaatselijke museum om de replica van het schip van Bartolomeus Diaz te bekijken en onze kaarten te posten bij de 'postoffice-tree'. Het schijnt dat dit de eerste plek langs de Zuid-Afrikaanse kust was, waar brieven gepost konden worden. Onder de grote boom is een merkwaardig soort van schoen neergezet, die als brievenbus dienst doet. We hebben nogal wat moeite om deze brievenbus te vinden, overigens. Daarna gaat de reis verder.

Na een fotostop bij de kerk in Swellendam begeven we ons op een zeer stoffige, onverharde weg die ons bij ons hotel in Malgas moet brengen. Bij aankomst is de bagage, die in een trailer achter de bus wordt vervoerd, zo stoffig, dat alles met bezems moet worden bewerkt. De contrasten qua accommodaties blijken enorm, tijdens deze reis. Onze hotelkamer blijkt hier echt een soort veredelde bezemkast. De deur kan niet eens helemaal open, omdat een van de twee bedden in de weg staat. We gooien onze ontstofte rugzakken naast de bedden en gaan snel weer naar buiten voor een wandelingetje. De hond van het hotel (Sirah) loopt de hele weg met ons mee. We nemen even een kijkje bij het befaamde trekpontje over de Breede Rivier. Het zou de enige nog in gebruik zijnde pont in heel Zuid-Afrika moeten zijn, maar wij vinden dat het pontje er niet erg bruikbaar uitziet. 

 
 
Dag 14 -  bezoek aan Good Hope Nature Reserve

Dinsdag 22 juli. Vanuit Malgas gaan we met de bus naar het De Hoop Nature Reserve. We zien een paar bontebokken en een groot aantal blauwe kraanvogels (de nationale vogel van Zuid-Afrika). We rijden naar Koppie Alleen, een rustplaats aan het strand. Vanaf het strand hebben we uitzicht op de Indische Oceaan, waarin enorm veel walvissen zwemmen. Het is zo goed als onmogelijk om ze op de foto te krijgen, dus daarom bergen we onze camera's al snel op en genieten puur van het schouwspel. Op een gegeven moment zien we 12 walvissen tegelijk. Na de picknicklunch spelen de kinderen aan de waterkant, terwijl de volwassenen van het uitzicht genieten. We vertrekken weer bijtijds, want voor een aantal van ons staat nog een riviercruise op het programma. Met een klein clubje varen we een stukje over de Breede Rivier, terwijl de zon ondergaat. Onder het genot van een wijntje raken we zo aan de praat, dat we voor we het weten alweer terug zijn bij de aanlegplaats bij het hotel.

Na het diner is het feest, omdat we morgen afscheid nemen van Abri en Hendrik. Zij gaan weer met een nieuwe groep op pad en wij vliegen naar het Kruger Park voor het tweede deel van onze reis. De kinderen vertonen hun kunsten, geven de beide heren een massage en daarna ook de rest van het gezelschap en de karaoke-set komt tevoorschijn. Iedereen kan zijn of haar zangkunsten ten gehore brengen en dat leidt soms tot enorme hilariteit en soms tot emotionele momenten. Voor Abri en Hendrik is er een envelop 'met inhoud' en een kaart. We zullen deze twee mannen nog behoorlijk gaan missen tijdens onze laatste week!

 
 
Dag 15 -  bezoek aan kindertehuis/school Agape 2 in Somerset West, Kaapstad

Onze laatste dag in het zuiden is aangebroken. In onderling overleg besluiten we een bezoek te brengen aan een township. We gaan naar een kindertehuis in Somerset West, waar we welkom worden geheten door Gabriëlla, een jonge Nederlandse vrouw die hier sinds 2 jaar woont en werkt. Zij geeft ons een rondleiding. Alle kinderen zijn buiten, op de speelplaats. Yvonne heeft een enorme hoeveelheid ballonnen meegebracht uit Nederland. We blazen ze op, delen ze uit en genieten van die paar momenten van blijdschap die we de kinderen op die manier bezorgen. Gabriëlla stapt bij ons in de bus en laat ons een gedeelte van de township zien. Ontstellend, wat een armoede! We stoppen even en mogen in het bescheiden huisje van een oudere dame kijken. Voor de begrippen hier heeft zij het goed, maar naar onze begrippen is dit een schamel onderkomen, hoewel vrij nieuw en schoon. Zodra we Gabriëlla weer hebben afgezet bij het kindertehuis rijden wij verder; onder de indruk van wat we zojuist gezien en gehoord hebben.

Op een bergpas, met uitzicht op de stad Strand, eten we een broodje en kopen we wat souvenirs. In de loop van de middag arriveren we in het St. Georges Hotel in Kaapstad. We frissen ons wat op en gaan dan met Marianne en Mieke naar de Green Market Square. Ook hier slaan we de nodige souvenirs in en daarna zoeken we een terrasje op. Met een gedeelte van de groep gaan we dineren in het Africa Café. We worden getrakteerd op hapjes uit allerlei Afrikaanse landen. Qua sfeer een aankleding is het hier helemaal geweldig. Het eten is 'anders' maar heel lekker. Per taxi gaan we weer terug naar het hotel. Jammer dat je hier 's avonds niet even een stukje kunt lopen.

 
 
Dag 16 – vlucht Kaapstad – Nelspruit, aankomst Camp Timbavi, avond gamedrive Sabi Sand

Vandaag moeten we al om 6 uur opstaan, want de bus die ons naar het vliegveld brengt, is er al om kwart voor zeven. Robin is vandaag jarig, dus heffen we met zijn allen een vrolijk 'Lang zal hij leven' aan, zodra hij uit de lift komt.

Het inchecken verloopt supersnel en nadat we ontbeten hebben, kunnen we al aan boord van het vliegtuig dat ons in 2,5 uur naar Nelspruit brengt. Vanaf het vliegveld is het nog maar een uur met de bus en dan zijn we in Camp Timbavi, aan de rand van het Kruger Park. We slapen in eenvoudige 'hutten' aan de oevers van de Sabie Rivier. Naar verluid komt het wild hier regelmatig drinken! Om 4 uur vertrekken we voor onze eerste gamedrive hier. Daarvoor rijden we naar Sabi Sand, een privépark, grenzend aan het Kruger Park. We zien een paar koedoes en een witte neushoorn, zebra's en impala's. Daarna rijden we door naar een restcamp voor het diner. Het heeft iets magisch om onder de sterren, midden in de jungle, te dineren. Op het terrein van het restcamp loopt een hyena en we horen in de verte leeuwen grommen. Spannend! Na het diner, het is inmiddels helemaal donker, gaan we weer op weg. We zien niet zo gek veel dieren meer, op een paar colhazen en duikers na. Maar dan, plotseling, duiken er 5 jonge leeuwen voor onze jeep op. Ze lopen rustig over het pad te kuieren en zijn volgens onze gids op jacht. De leeuwen lopen wel een minuut of tien rustig voor ons uit - vreemd genoeg blijven ze voortdurend het pad volgen. Maar plotseling verspreiden ze zich. De motoren van de beide jeeps worden uitgezet zodat onze gidsen goed kunnen horen wat er gebeurt. En opeens rijden we weer. Niet keurig over het pad, maar dwars door het struikgewas heen. En dan krijgen we een schouwspel dat niemand van ons snel zal vergeten. De leeuwen hebben een impala te pakken! Het gekraak van botten en het scheuren van vlees, samen met het grommen van de leeuwen zijn de enige geluiden die we horen. Het is een macaber en fascinerend schouwspel tegelijk. De leeuwen lijken helemaal in een roes te verkeren, met hun koppen vol met bloed. Opeens realiseer ik me dat het inderdaad geen schattige katjes zijn maar vervaarlijke roofdieren! Ook wij verkeren in een soort van roes, temeer als we horen dat dit zo uniek is. Na dit avontuur praten we aan de rivier, bij Camp Timbavi, nog een poosje na. Wát een belevenis wat dit! 

 
 
Dag 17 – rustdag in Camp Timbavi

Gisteren was een lange, vermoeiende dag. Heel vroeg opgestaan, een lange reisdag en tot besluit een enerverende gamedrive. Dus vandaag rusten we uit. Er wordt een beetje gezwommen, geluierd, gegeten, gelezen, kortom: even bijgetankt. 

 
 
Dag 18 – per gamedrive van Timbavi naar Pretoriuskop

Voor de verandering staan we vandaag maar eens vroeg op! We gaan namelijk een bushwalk doen. Even is het nog de vraag of Charlotte en ik wel mee kunnen, want ze voelt zich helemaal niet lekker. Maar omdat ze zich zo op deze bushwalk verheugd heeft, besluiten we toch mee te gaan. En gelukkig maar, want ook dit wordt weer een niet te vergeten ervaring. Frans brengt ons met zijn jeep de jungle in. En dan moeten we uitstappen en krijgen we instructies over hoe we ons dienen te gedragen in het wild. Niet praten, uiteraard en in een rij achter elkaar lopen. 'Geen gaten in de rij laten vallen,' zegt Frans. En dan gaan we op weg. Frans en zijn assistent hebben allebei een geladen geweer bij zich. Hij verzekert ons dat hij nog nooit heeft hoeven schieten tijdens een bushwalk, dus ik vertrouw er maar op dat dit nu ook niet zal hoeven. Frans vertelt honderduit over uitwerpselen, sporen, geluiden en vogels terwijl wij door droge rivierbeddingen en olifantengras achter hem aan banjeren. De tijd vliegt en we maken even een korte stop om onze 'kospakjes' (ontbijtpakketjes) te verorberen. En dan lopen we in ganzenpas en sneltreinvaart terug naar de jeep, want de rest van de groep wacht op ons bij de ingang van het Kruger Park.

In het Kruger Park mogen maximaal 10 passagiers in een jeep zitten en aangezien wij met 11 personen zijn, voeg ik me bij de ingang van het park bij de rest van onze groep. Onze bagage heeft Will meegenomen in de bus, want we zullen aan het eind van de dag niet terugkomen in Camp Timbavi, maar overnachten in Pretoriuskop, middenin het Kruger Park. Tot de lunch toeren we door het Kruger Park, op zoek naar...... wild. We zien onze eerste giraffen; wat een indrukwekkende dieren zijn dat toch. En verder een hele kudde nijlpaarden, die je met gemak voor rotsblokken had kunnen verslijten, neushoorns, heel veel antilopen, de nodige olifanten en veel vogels. De beide jeeps zijn niet bij elkaar in de buurt gebleven, dus komt er van samen met Charlotte lunchen niet veel - lees: niets - terecht. Gelukkig is Charlotte bij Marcel en Monique in goede handen.

Na de lunch hebben we geluk: er steken vijf giraffen de weg over en nog keurig om de beurt ook. Als je de eerste niet op de foto hebt kunnen krijgen, probeer je het gewoon met de volgende. Je zou bijna denken dat ze zo getraind zijn!

Ik ben eerder in Pretoriuskop dan Charlotte, maar als zij er ook is wacht ons een verrassing. We hebben een werkelijk super de luxe huisje, de komende nachten. Met een heuse buitenkeuken! Bij de kampwinkel kopen we de nodige voorraad in en die leggen we in de keukenkastjes.

 
 
Dag 19 – avond gamedrive Pretoriuskop

Ons heerlijke huisje, met groot terras, nodigt uit tot een dagje luieren. Ik moet nodig mijn reisdagboek bijwerken en ook Charlotte heeft het nodige schrijfwerk te doen. We lachen ontzettend om een brutale aap, die bij een naburig huisje etenswaren van de tafel steelt. En we genieten van de impala's die rustig op het gazon voor ons huisje lopen te grazen. Rond lunchtijd lopen we op ons gemak naar het restaurant waar we een broodje eten. In de loop van de middag, als we weer op het terras voor ons huisje zitten, zegt Charlotte dat ze zin heeft in chips. 'Nou,' zeg ik 'pak maar hoor, er ligt genoeg in het keukenkastje.' 'Waar dan?' wil Charlotte weten. Behalve een paar flessen frisdrank en wijn is het keukenkastje helemaal leeg. Geen koekjes, geen chips, geen brood meer. Gejat door de apen! We liggen erom in een deuk als we dat beseffen.

Aan het eind van de dag doen we nog een nightdrive. 't Is erg koud in de jeep en we zien maar weinig wild. De gids doet erg zijn best voor ons en dat wordt aan het eind toch nog beloond met een enorme troep leeuwen. Ik geloof dat we er twaalf hebben geteld. Als Charlotte in bed ligt, zit ik nog even op het terras. Het is stil om me heen. Het enige geluid komt van de kudde impala's die voor mijn neus het gras kortwieken. Wat een prachtige beesten zijn het toch..... en wat een prachtige manier om het bezoek aan het Kruger Park af te sluiten.

 
 
Dag 20 – naar Misty Mountain (Sabie) via God’s Window, Potholes, drie rondavels

Ons verblijf in het Kruger Park zit er vandaag alweer op. Deze dag zal gevuld worden met heel veel natuur. De bus brengt ons, via een prachtige route, eerst naar 'God's Window', waar je een magnifiek uitzicht hebt op de omgeving. Vanaf deze plek kijk je letterlijk neer op de wereld; vandaar waarschijnlijk ook de naam. Verder gaan we, naar de 'Potholes', kolkgaten die door de rivieren de Blyde en de Treur (zoiets verzin je toch niet) in de rotsen zijn uitgesleten. En tot slot brengen we een bezoek aan 'De Drie Rondavels', rotsformaties die lijken op ronde hutten. Aan het eind van de middag arriveren we bij ons hotel 'Misty Mountains'. Na een heerlijk diner verdwijnen we allemaal naar ons huisje; slapen!

 
 
Dag 21 – Sabie – Pretoria

De laatste etappe staat op het programma. De rit van Sabie naar Pretoria, die mooi begint door een bergachtig landschap. We gaan lunchinkopen doen in een plaats, waar ik min of meer struikel over een putdeksel. Een gapende wond in mijn scheenbeen is het resultaat. Ben ik blij dat ik het zo zorgvuldig samengestelde ehbo-pakket niet helemaal voor niets heb meegenomen! Overigens heb ik nu, maanden later, een tastbare herinnering (litteken) aan onze Zuid-Afrika reis overgehouden.

De vervolgen de reis langs een lange weg met aan weerszijden daarvan heel veel kolenmijnen. Bovendien staat er om de paar kilometer een waarschuwingsbord. Het wordt ten zeerste afgeraden om te stoppen langs de kant van de weg in verband met overvallen. Brrr... maar hopen dat we geen pech krijgen, dus! We rijden Pretoria binnen via de noordkant. De huizen en straten zien er welvarend uit, maar de sfeer is grimmig. Overal omheiningen, prikkeldraad, waakhonden en hekken. Ons hotel heeft de lieflijke naam 'Jakaranda Lodge', maar doet ons meteen aan een gevangenis denken. Om op het terrein te komen moet je een dubbele poort door. Er zitten tralies voor de ramen  en traliehekken voor de toegangsdeuren van de appartementen. Van binnen zijn de appartementen voorzien van veel luxe.

Met Mieke en Marianne gaan Charlotte en ik shoppen in een nabij gelegen winkelcentrum. Ik heb veel te veel souvenirs gekocht en koop een grote reistas op wieltjes, waar ik alles in kwijt kan. 's Avonds vindt het afscheidsdiner plaats. We hebben cadeautjes en kaarten gekocht voor onze onvolprezen Will. 't Is wel een raar idee dat morgen de allerlaatste dag van deze fantastische reis aanbreekt!

 
 
Dag 22 – Voortrekkermonument Pretoria, Apartheidsmuseum Johannesburg, vlucht naar Amsterdam

Omdat we pas laat in de avond naar Amsterdam vliegen, gaan we op deze laatste dag nog een tweetal bezoeken afleggen. We beginnen bij het Voortrekkermonument in Pretoria. Het is erg indrukwekkend om te zien hoe de Voortrekkers in die tijd leefden. Overleefden, eigenlijk en soms ook niet. Aan het begin van de middag rijden we naar het Apartheidsmuseum in Johannesburg. Ook dit museum maakt indruk, zij het op een totaal andere manier. En ik vind het ontzettend jammer dat we tijd tekort hebben om alles in dit museum te zien. We eindigen vandaag op een terras op het Nelson Mandela Plaza in Johannesburg. Hij is tijdens onze vakantie 80 jaar geworden, dus heffen we het glas op zijn gezondheid. En op deze prachtige reis, waarop we zo ontzettend veel indrukken hebben opgedaan, veel hebben geleerd en vooral ook veel hebben genoten.

Het is tijd. Tijd om naar de luchthaven te vertrekken. We nemen er afscheid van Will die ons uitzwaait; zij blijft nog 3 weken in Zuid-Afrika om nog een Djoser groep te begeleiden. Wij dwalen wat rond over de luchthaven, waar tot onze grote verbazing de winkels om 22.00 uur al sluiten. Dat is eigenlijk ook niet eens zo erg, want ik heb tijdens de afgelopen weken toch al veel te veel geld uitgegeven. Om middernacht stijgen we op en ik ben bekaf en heb hoofdpijn. Dus doe ik oordoppen in en neem een paracetamol en dan gebeurt er iets wat me nog nooit is gelukt tijdens een vliegreis: ik slaap wel een uur of zes achter elkaar. Charlotte heeft dit keer dat geluk niet. Ze slaapt wel even, maar vertelt mij de volgende morgen dat ze twee films heeft gezien in de tijd dat ik lag te slapen. Gelukkig vond ze het mooie films!

 
 
Dag 23 – aankomst Amsterdam

Op Schiphol nemen we afscheid van de groep. We tuimelen vervolgens de bus in, naar P3, waar ons  Kaatje trouw staat te wachten. Anderhalf uur later zijn we thuis. We komen aan op donderdag. Uitgerekend een 'Velleper donderdag', waardoor we niet in de parkeergarage onder de flat kunnen parkeren. Dus lopen wij met volle bepakking in de bloedhitte een halve kilometer. 

Wat hebben wij een fantastische vakantie gehad! We hebben samen weer een heleboel prachtige herinneringen gemaakt........ Zuid-Afrika: baie dankie!