De Elfenburcht
Verstopt achter de bergen van Oost-IJsland ligt het dorpje Borgarfjordur (Bakkagerdi). De paar honderd inwoners leven van veeteelt en visserij. De zee en de imposante kam van het Deurgebergte -het gat in het hoogste punt van de kam wordt 'de deur' genoemd- bepalen het uitzicht in het dorp. Op zomerse dagen strijkt de wind door een weelde aan grasklokjes en veenpluis,waarbij het heldergroene bronmos mooi afsteekt. In de bergen kun je prachtige wandelingen maken, over bloemrijke hellingen en door dalen waarin frisse stromen zich naar zee spoeden. Op de strandjes vind je kleurige stenen en mineralen, zoals agaath, obsidiaan en jaspis. De wandelaar deelt dit ongerepte gebied met kuddes paarden en rendieren.Een ommetje door dorp en haven levert van alles op. Een huis met een grasdak dat nog steeds bewoond wordt; een bizarre totempaal, vervaardigd door een onbekende artiest; de altaarschildering in het kerkje,gemaakt door IJslands bekendste schilder Kjarval,die in Borgarfjordur IJslands bekendste schilder Kjarval,die in Borgarfjordur opgroeide en zijn eigen dorpsgenoten afbeeldde; een gras- heuvel waarvan honderden broedende papegaaiduikers een gatenkaas hebben gemaakt. Vorig jaar kwam ik bij de kerk een man tegen die een jonge poolvos uitliet. Maar het meest bijzonder is toch de elfen- burcht, Alfaborg. Het dorp is er zelfs naar vernoemd.Het gaat om een opvallende rotsklomp omringd door grasland. Jonge stelletjes geloofden vroeger dat het geluk bracht als je er 's avonds ging wandelen. Inmiddels is de burcht verheven tot nationaal monument.  NatuurgeestenNet als in Ierland is op IJsland het geloof in natuurwezens wijdverbreid en ook hier legt men wegen om elfenrotsen heen. De IJslandse folklore wordt beheerst door trollen en elfen. De trollen landden tegelijk met de Noorse vikingen op de IJslandse kust. Kwamen de faeries misschien met de Ierse slaven mee, die in het begin van de kolonisatie een opvallende rol in de IJslandse kronieken spelen? Op mijn reizen door dit bizarre land heb ik herhaaldelijk verhalen gehoord van mensen die contact hebben gehad met deze 'natuurgeesten'. Vaak traden zij op in voorspellende dromen. Een IJslandse antropoloog vertelde mij eens dat dankzij een dergelijke droom het leven van zijn vrouw gespaard was. Op een tocht door het verlaten binnenland kreeg hij tijdens een middagdutje tot twee keer toe de aanzegging om snel terug te keren naar de kust. De buikpijn, die zijn vrouw verbeet, zou een levensgevaarlijke oorzaak hebben. Terug in Reykjavik volgde een spoedoperatie; de buikvliesontsteking zou haar anders noodlottig geworden zijn. Aan de oostkust was ik eens te gast bij een boer die op het toendraland tussen twee gletsjerstromen bij de zee woont. Voor hem is het bestaan van het kleine volkje een vaststaand feit. Hij vertelde mij over elfen die het leven hadden gered van een buurman die verdwaald was in een sneeuwstorm. Hij had zijn eigen beschermelf, een jonge vrouw -herkenbaar als elf aan het ontbreken van een neustussenschot- die af en toe in zijn dromen verscheen. Door bij het inslapen sterk aan haar te denken kon hij haar soms in de droom laten verschijnen. Hij waarschuwde mij nog voor de geest in het eenzame huis waarin ik de nacht zou doorbrengen. Aangezien de wind om het huis tekeer ging, heb ik die nacht wel honderd geesten om me heen horen dansen.  Het tweede gezicht In oude boeken over IJsland wordt vaak gesproken over de 'geest van een eenzaam volk' en de 'hang naar het bovennatuurlijke'. Steevast wijzen de schrijvers erop dat dit land met zijn zwarte lavawoestijnen,gletsjers en sneeuwvelden, zwavelputten, kokende bronnen en geisers en zijn peilloos diepe kratermeren als het ware vraagt om een geloof in trollen en elfen. In het binnenland is de lava vaak in fantastische vormen gestold; de zwavellucht die boven vele gebieden hangt, roept haast vanzelf helse associaties op. De saga's zijn bevolkt met mensen die het tweede gezicht hebben en helden die tijdens hun slaap voorspellende droombeelden zien. Overal ter wereld waar een leven komt en gaat in eenzaamheid en het dagelijkse werk verricht wordt temidden van een grootse natuur, waar de mens dus minder van zelf inkeer en een sterk innerlijk leven wordt afgehouden dan in onze grote cultuurcentra, en waar hij met al de vezels van zijn lichamelijk en geestelijk zijn nog wortelt in de natuur, vinden wij vele supernormaal begaafden, stelt P.C.M. Sluijter in 'IJslands volksgeloof' (1936).Elfenkracht In de Edda staan de elfen als hogere wezens tussen goden en mensen in. Zij hebben het karakter van natuur- of dodengeesten en houden er dezelfde levenswijze op na als mensen.Net zoals onze Nederlandse kabouters verrichten zij boerenwerk en houden zij zich onledig met spinnen, weven en dansen. Meestal zijn zij de mensen goedgezind; zij wijzen een zieke op geneeskrachtige kruiden en waarschuwen voor slecht weer. Soms raken mens en elf in het liefdesnet verstrikt. Zij, die het tweede gezicht hebben, zien de elfen rondscharrelen in hun burchten. Nog altijd gelooft meer dan de helft van de IJslanders in het bestaan van elfen. De belangstelling voor occulte verschijnselen is er algemeen. Spiritisme, theosofiee en 'new age' vonden er een vruchtbare voedingsbodem. Nog steeds is de elfenburcht een geliefde plek voor een wandeling. Leg dan geregeld je hand op de verweerde steen en voel hoe de elfenkracht je lichaam binnenstroomt. Bekijk de rondreizen door IJsland. |
Aan de informatie in deze artikelen en verhalen kunnen geen rechten ontleend worden.
Wandelreis IJsland 11 dagen
Wandelen door buitenaardse landschappen
