Family Cuba 18 dagen - 18 juli

Woensdag 21juli (onderweg naar Piñar del Rio)

Op dit moment zitten we aan de eerste koffiebreak van de dag op weg naar Soroa. Nadat M. vanochtend de koffie bij het ontbijt over zichzelf had uitgegoten in plaats van opgedronken, zijn we later dan afgesproken vertrokken, maar tot ieders genoegen greep reisleidster J. direct de gelegenheid aan om ons kennis te laten maken met haar strenge kant ;-) Maar omdat M. dit zo’n mooi boek vond en het heeeel lang voor zichzelf heeft gehouden ga ik nog even terug naar de dag ná het kanonschot.

De bus nam ons mee op een “tour de Habana” waarbij we enkele bijzondere highlights aandeden. We begonnen met een stop bij een heel mooi park met supermegaficussen (zo groot heb ik ze bij onze bloemisterij nog nooit gezien), waar de wortels of lianen tot aan de grond liepen. Het centrum van het park werd gemarkeerd door een wat gotisch aandoende muziekkoepel – niet dat de Gothen hier ooit voet aan land hebben gezet, noch dat zij over muzikale kwaliteiten zouden beschikken, maar zo zag het ding er nu eenmaal uit (aldus de observant, die niet erg hoog scoorde bij geschiedenis, dat moet ook gezegd). Nadat alle kinderen door Pepe, de lokale gids, waren uitgenodigd om “Tarzan en Jane” te spelen door zich al jodelend van liaan naar liaan te bewegen (niet echt kansrijk, de bomen waren te ver van elkaar verwijderd), deden de meeste kinderen in ieder geval verwoede pogingen om de apekop in ieder van hen ruim baan te geven. Daarna werden alle toeristjes weer in de bus gehesen en ging het op naar het “plein van de revolutie” (de Spaanse naam is me even ontschoten). Daar werd ons 20 minuten vergund, wat voor enkelen te kort was en voor anderen 20 minuten te lang (de airco van de bus is geweldig). Eens te meer realiseer ik mij dat ik te weinig weet van de Cubaanse geschiedenis, maar Che Guevara (ik hoop dat ik de naam goed schrijf) herken ik dan wel – en ik besluit dat ik mezelf op foto vast moet leggen, met Che op de achtergrond (zal het vast goed doen op mijn hyves en/of facebook). Daarna op weg naar de enige sigarenwinkel in Havana met aanbiedingen: de duurste die ik zag, in een verder amusant drukke winkel, kostte 20 euro. Ik weet weer waarom ik blij ben niet-roker te zijn, alhoewel het kistje eromheen het als souvenir goed zou doen. Overigens was een deel van de groep eerst een andere lokatie binnen gelopen, er waren ook zoveel “straatmakelaars” in sigaren op weg naar de echte winkel, dat we zo ineens verkeerd stonden. Afijn, iedereen afgewimpeld met een “no, gracias” (belangrijke woorden in Midden- en Zuid-Amerika, met uitzondering van Brazilië, want daar spreken ze Portugees) en de volhouders de mond gesnoerd met een “non smoking”. Na dit aardige intermezzo tijd voor de highlight van de dag: ijs eten bij één van de beroemdste ijssalons van Havana (naam is me ontschoten). Om nog steeds duistere redenen liepen wij plompverloren langs lange rijen en stonden (illegaal doch onwetend) na 10 minuten vooraan in de rij, toen één van de ijskapiteins ons naar een andere sectie (jawel, een ijssalon met secties!) verwees: bij de andere sectie aangekomen (er was voldoende plek) werden we vriendelijk doch dringend verzocht om achter een nieuwe rij aan te sluiten. Onze reisleidster redde ons wederom uit deze netelige situatie, en we sloten weer aan bij onze oude rij, deze keer prima geholpen en snel kon iedereen zich te goed doen aan een mooie coupe ijs waarvan ieder van ons nog steeds de samenstelling en smaak probeert te achterhalen (malaga zonder rozijnen?). Als mij nu gevraagd zou worden naar hoe Cuba is, dan zou de ijssalon het meest beschrijvende voorbeeld zijn: bureaucratie die niemand begrijpt, nauwelijks keus, maar fantastisch ijs (smaken verschillen, maar ik ben vandaag de schrijver) tegen drie keer niets.

‘sAvonds moest er nog geld gehaald worden, en met creditcard is dat extreem duur, je betaalt over het algemeen 11% commissie, no kidding! Neem liever een stapeltje bankbiljetten in euro’s mee, en sluit een goede reisverzekering af. Inclusief taxi heen en terug was ik bijna 100,- kwijt om 600,- op te halen. Laten we hopen dat de zon gratis blijft. Van de nood een deugd gemaakt en met de familie (naar later bleek families) een tentje in Havana opgezocht met coole muziek en matig eten: R. had die dag wel zijn geluksdag, hij had de laatste aardappel van het restaurant op zijn bord gekregen, zijn jongere broer kreeg niets. Vroeg naar bed gegaan en de jetlag definitief achter ons gelaten.

 

De dag erna begint met het begin van dit schrijven; en ik vervolg bij de koffiestop. We rijden met de bus door naar het nationaal park (wederom naam vergeten, hoe konden mensen ooit overleven zonder “google maps”?). We maken een eerste stop om onze gids op te pikken, en de kinderen is verteld dat ze kunnen zwemmen vandaag. Bij het zien van een rubberband met “trampoline” in een meertje worden de meesten totaal extatisch. Eindelijk stoppen we wel, maar niet om te “trampolinen op water”, we vermaken ons bij een barretje met geweldig mooie Cubaanse muziek, voor het eerst merk ik bij mezelf dat mijn heupen meebewegen met de muziek, ik realiseer me dat we nog tal van bandjes tegen gaan komen, maar bezwijk voor de cd als ik merk dat de gitarist zelf alle muziek heeft geschreven (derhalve: Cubaanse muziek). We maken een wandeltochtje om het dorp “Terazzas” en worden geinformeerd over het project. Ik geloof dat ik voor iedereen spreek als ik zeg dat ik onder de indruk ben hoe succesvol dit ecologische dorp op ons westerlingen over komt.

We bezochten de dorpswinkel (met gietijzeren weegschaal, kassa met bakelieten toetsen en prijslijst met de hand op een krijtbord geschreven) en de kinderopvang, waar ook het 1,5 jaar oude zoontje van onze lokale gids net zijn middageten kreeg. Onze gids liet ons ook kennismaken met de junglevariant van “bubbelplastic”- de plantjes met de krimpblaadjes. Als je ze aanraakt, draaiden de blaadjes weg. Bijzonder amusant en onze jongste was daarom alleen nog maar aan de kant van de weg te vinden op zoek naar meer van deze plantsoort.

Daarna uitgebreid zwemmen bij een rots/waterval/waterstroom in het park, de stenen waren glibberig maar dat leek voor de meesten een onderdeel van de attractie. Nadat iedereen in verschillende poses van de waterval/rots was gesprongen was het meer dan tijd voor de lunch: die was helemaal geweldig, al was er aan onze tafel een structureel mango-tekort (“guilty!”). Tot slot een rondleiding over de oude koffieplantage “Buena Vista” waavan de gids ons vertelde dat de slaven daar met velen in een hutje zaten en gedwongen werden om veel kinderen te krijgen. Aangekomen bij de molensteen mochten alle kinderen die het leuk vonden de molensteen draaien. Na dit oponthoud zijn we flux naar ons park gegaan – en het zwembad riep alweer. Soms denk ik dat de kinderen over drie maanden nog naar chloor ruiken, maar “who cares”, we zijn op vakantie, we zijn op Cuba :-) Zelf ben ik nog even naar de waterval gelopen, een aanrader voor wie van de natuur houdt en ook een wandeling langs trappen op waarde weet te schatten. Ook de orchideeëntuin is de moeite waard, ook als de orchideeën niet bloeien; ze is fantastisch aangelegd.

Het waren wederom fantastische dagen,

Groetjuz, H. (morgen gaat A. verder)

Donderdag 22 juli
Donderdag zijn we om 09:00 uur vertrokken om naar Piñar del Rio te gaan. Onderweg een koffiestop gemaakt waar kleine varkentjes in de rondte liepen en palmbomen stonden die zwanger waren. In Piñar del Rio hebben we een sigarenfabriek bezocht waar de beroemdste sigaren in de allerbelabberdste omstandigheden gedraaid werden, zoals Romeo y Julieta, Cohiba, etc. Elke sigaar wordt bekeken, gedraaid en goed- of afgekeurd.
Na weer een ritje hadden we de tijd om in “Rio:”te gaan kijken en eten. Op een plein, dat schuin tegenover een knalroze geschilderd koloniaal gebouw lag, begon een man tegen ons te praten, over waar we vandaan kwamen etc. Aangezien hij een broer in Amsterdam heeft wonen, bleef hij even staan. Zelf werkt hij in de tabaksfabriek alwaar hij een opleiding tot 1^e keurmeester aan het volgen was. Een aardige vent. Nadat we in de namiddag in het hotelpark zijn aangekomen, kregen we een heerlijk welkomstdrankje. ’s Avonds hebben we met de hele groep “gedineerd” met pizza en chips, wat een goede onderlaag werd voor alle drankjes. Het was een gezellige avond met een duo vol zang en muziek! Aangezien de volgende dag weer een druk programma heeft, schrijf ik daar ook even over.

 

Vrijdag 23 juli
In het restaurant werden we netjes aan tafel bediend met afgepast eten, het duurde wel even, maar dan had je ook wat.... 3 sneeën brood + een tosti! Later zijn we met een deel van de groep naar Valle de Viñales gegaan. Het was weer een warme dag, gelukkig was het bewolkt met af en toe een paar spetters. De wandeling werd veel onderbroken door bezienswaardigheden en informatie over planten en bloemen, de gids had er zin in! Na veel geloop hebben we een huisje bekeken van lokale bewoners. Veel mensen te paard en lopend die “boodschappen” gingen doen in de plaatstelijke”AH”! Alle bonnen die zijn overgebleven van de Nederlanders zijn naar Cuba verzonden. Het is een door de staat opgelegd systeem, met bonnen en ruilhandel.

Als verrassing kwam er op een gegeven moment een ossenwagen om als taxi te dienen voor de kinderen! En let wel, ook nog een paard en wagen voor degenen die nog wilden meerijden. We kregen een koffielunch met vers fruit en grapefruitsap, érg lekker allemaal. Daarna ging de reis verder naar ’t eindpunt. Onderweg hebben we een prachtige muurschildering gezien op een rots, gemaakt door een beroemde kunstenaar in samenwerking met de plaatselijke bevolking, dit in 1962. Met de bus naar een grot, die vroeger werd gebruikt door gevluchte slaven om zich in te verbergen. Al met al een geslaagde dag! De avond kan beginnen!
Groeten van ons, A.

 

Vrijdagavond 23 juli
Om 19:00 uur worden wij bij het zwembad verwacht. Er staat een heerlijk buffet voor ons klaar. Er speelt een bandje en we kunnen (jawel) een dc’tje kopen. Na het eten begint het heeeel erg te regenen..... vluchten!
Nog even lekker dansen en wat mojito’s en dan kids douchen en lekker pitten.

Zaterdag 24 juli
Om 8 uur verzamelen. We gaan met de bus naar de kust. Daar op de boot naar een tropisch eiland (Cajo le Viega). Onderweg moet er nog wat geld gewisseld worden en dat duurde zoals altijd (bij echt álles) heeeeeel lang. Dus met de bus met een noodgang naar de boot (net gehaald).

Phu phu we gaan snorkelen, maar echt geen vis gezien. Prachtig strand, helaas WAT een stortbui! Daarna weer lekker gegeten. Kids nog op een soort banaan achter de speedboot, toen met de boot weer terug naar de bus.

‘sAvonds lekker makkelijk.... nog even het zwembad in en dan.... even wachten.... géén pizza!! Helaas de pizza’s zijn op. Lekker een olvaritmaaltijd, douchen en naar bed.

Even tussendoor voor de Djoserdirectie: reisleidster J. is echt geweldig!! Maar dat gedoe met de kamers (gezinnen willen graag 2 kamers naast elkaar) moet echt beter geregeld worden, maar dan ook echt!

J.

 

Zondag 25 juli
Vandaag 09:00 uur in de bus! Dat betekent, 08:58 aan het ontbijt, met z’n zessen een uur vantevoren opstaan blijkt niet genoeg. We zijn blij met de servetjes want daar gaan de tosti’s in en die eten we op in de bus ;-) We gaan op weg naar onze volgende bestemming met onderweg een tussenstop om de dorst te lessen. Voor we bij onze nieuwe slaapplaats aankomen gaan we eerst naar een krokodillenfarm (M. heeft gehoord dat er ook slangen zijn en wil héél graag in de bus blijven). Uiteindelijk toch met z’n allen krokodillen tillen en aaien.
Om bij ons huisje te komen gaan we met een “speed”boot door de rivier, heel leuk! De kamers zijn mooi en groot deze keer. Opeens geeft M. een schreeuw! Wanneer we gaan kijken is er een soort reiger naar binnen gevlogen, de vogel schreeuwt terug, haha! En schiet het balkon op om vervolgens minutenlang met zijn vleugels gespreid te blijven zitten, van de schrik! Dit leverde een hoop mooie foto’s op ;-)
We gaan naar het zwembad waar iedereen aanwezig is en het wordt heel gezellig! Zo lekker die mojito’s en de kindjes heel leuk met z’n allen in het zwembad. M. is leuk met D. aan het spelen en ze willen een grote bak ijs delen. M. voelt zich 100 als hij naar zijn gerimpelde vingers kijkt, door het zwemwater, en met M. leuk met L. gespeeld en mooie gesprekken gehad. En dan zijn er Muggen met een grote M. We worden aangevallen en Deet helpt niet meer. Dat wordt vluchten naar de kamer voor een lange broek en lang t-shirt. We hebben het z’n allen afgesproken in het restaurant, kreeft is het menu en ik ben voor! M. leest een heel mooi gedicht voor en kreeft wordt geserveerd. Eet smakelijk aan iedereen en de groeten aan de krokodillen.
-x- M, M, M, M, L en S

Hoi iedereen,
Ik vond het allerleukst: paardrijden!
Ik ging samen met M. door het water en we gingen ook nog door een wei!
Dit vond ik het leukst!

x-x-x D.

 

Dinsdag 27 juli
Op naar het dolfinarium! Na een hartstikke leuke show gaan we ons voorbereiden op waar we werkelijk voor komen. Voor de één gaat een droom uitkomen, voor de ander is het alleen maar spannend. Met onze zwemvesten aan gaan we het water in. De dolfijnen zijn ontzettend lief en worden door iedereen in het water geaaid. Ze lijken het erg fijn te vinden. Ze draaien van hun buik op hun rug en weer terug en maken allerlei geluidjes. Alleen dit is al een bijzondere ervaring. Terwijl het hoogtepunt nog moet komen!

Eén voor één mogen we op onze buik in het water gaan liggen. De twee dolfijnen komen aangezwommen, duwen de neus tegen de onderkant van je voeten en zwemmen hard vooruit om je vervolgens het water uit te liften! Vallen kan je niet, want de dolfijnen houden in je in balans. Iedereen straalt na dezefantastische ervaring. Wederom een bijzonder prachtige reis!
Y, M, G.

 

Woensdag 28 juli
Woensdagochtend tot 14:00 uur de tijd in ons verblijf. Een aantal gaat snorkelen, wat een mooie ervaring is; alsof je in een aquarium zwemt! Om 2 uur reizen we af naar Trinidad, een heel mooie stad. Prachtige kleuren, veel huizen die er in ieder geval aan de buitenkant heel mooi en goed verzorgd uitzien. Na 2 uren in Trinidad te hebben rondgezworven naar het hotel. Daar staat ons een teleurstelling te wachten: het zwembad is niet in gebruik. Vorige week ging het zwembad kapot! Even balen en ach, dan zet je je hier weer overheen. De kinderen vermaken zich met voetballen, kokosnoten en wat rondhangen.

De volgende ochtend weer naar Trinidad gegaan. Zelfs als je je niet lekker voelt, is Trinidad een goede plek om te zijn. Naar het museum van de revolutie geweest en in dit museum is een toren van waaruit je een prachtig uitzicht over de stad hebt. We lopen wat rond, kopen nog wat Cubaanse kunst: een pot (keramiek) en een koffiekan die symbool staat voor de man-vrouw relatie in Cuba. Als Cubaanse mannen koffie willen, vragen ze hun vrouw koffie te zetten. Een Cubaanse kunstenares symboliseert dit dmv een koffiekan. Een voorovergebogen koffiekan staat voor een vrouw die alles doet voor haar man, een rechte koffiekan staat voor een relatie in balans en een achterovergebogen koffiekan staat voor de rebelse vrouw: “maak je eigen koffie maar.” Straks naar een zwembad van een naburig hotel en daarna nog Trinidad in, op naar de muziek. En morgen, morgen gaan we naar de bergen, slapen in een tent. Een goed vooruitzicht!
D, M, H, D.

 

Het gaat over dolfijntjes.

Ik vond het leuk dat we met dolfijntjes hebben gezwommen.

M.

 

Donderdagmiddag en –avond 29 juli
Het zwembad in het naburige hotel was een mooie compensatie voor het niet in gebruik zijnde zwembad in ons eigen hotel, en we streken neer in de voor de verandering vele plekken schaduw rond het zwembad. Heerlijk relaxed was het! De liefhebbers kregen nog Spaanse les van onze reisleidster J, onder een palmboom. Nu kunnen we allemaal vragen “Como estas?” En meer van dat soort zinnetjes. Reisleidster J. had hele mooie gekleurde printjes met Spaanse woorden voor ons meegenomen. N. lag heerlijk op de handdoek in het gras in de schaduw te slapen, dat zag er ook heel relaxed uit. De bus bracht ons naar het centrum van Trinidad waar we ons opsplitsten om ergens wat te gaan eten. Wij gingen eten in een door onze reisleidster J. aangeraden restaurantje en echt, wat hadden we daar een voor Cubaanse begrippen grote keuze in het eten! Het was absoluut top! Ik zal het restaurantje even noemen als aanrader: ...... oh, het was bij iemand in de achtertuin (bij Felicia)! Na het eten togen we naar de trappen van Trinidad, waar we halverwege neerstreken op een terrasje, er speelde een geweldig swingend bandje, echt heel erg leuk. Na een poosje gingen we weer met de bus naar het hotel, waar we maar eens wat tassen gingen ompakken. Naar de tent is het handig om niet alles mee te nemen. Ik ben zoals bijna elke avond met mijn boek open in slaap gevallen. Wat een mooie, grote kamers trouwens, in dit hotel, echt prima! Ik ga morgen verder, groetjes G.

 

Vrijdag 30 juli
Vanmorgen waren we allemaal op tijd bij de bus, de tassen waren handig ingepakt en klaar voor de grote reis naar de bergen. De familie O. (behalve M) zou per taxi naar Varadero rijden en niet in de tent in de bergen slapen. Vervolgens stonden we nog een half uur stil met de bus, omdat het hotel een handdoek miste, en die niet boven water kwam. Uiteindelijk vertrokken. Bij een heel bijzonder uitzichtspunt zijn we even gestopt, koffie drinken, de trap op naar het uitzichtspunt, mooie bloemen fotograferen of relaxen op het terrasje dat een schitterend uitzicht had, iedereen deed wel iets, en R. lag op de stoelen in de bus te slapen, lekker in de airco.
Ja, en toen begon natuurlijk het avontuur in de bergen! In een vrachtwagen geladen gingen we hotsend en botsend de bergen in. Fantastische ervaring! N. had buikpijn dus ik ging met hem voorin zitten (hobbelen). Aangekomen op de camping kregen we een heerlijk welkomstdrankje. We waren allemaal erg onder de indruk van de prachtige bergachtige omgeving, die we onderweg ook al hadden gezien. Groene bergen, mooie vergezichten!

Er werd ons goed nieuws gebracht: op deze plek zijn er om 20:00 uur geen muggen meer! In de tent zul je overigens aangewezen zijn op je zaklamp. Onze gids Pepe had voor de kinderen een nieuwe bal gekocht, heel lief, omdat de bal die onze reisleidster J. had meegenomen, uit het vorige hotel gestolen was. Overigens zijn er meer dingen deze reis weggeraakt: bij een zwembad verdwenen de slippers en het shirt van T, en de voorraad babyvoeding van L. in de hotelkamer was ook ineens gehalveerd. Je moet je spullen een beetje in de gaten houden. We startten na de lunch een wandeling, zó gaaf, eerst naar de grotten! De donkere, grillige, bijzonder mooie en vaak nauwe grotten waren heel spannend. Maar ook N, als peuter van 2 jaar, deed het prima. Middenin de grotten deden we allemaal even onze zaklampen uit, en een intense duisternis viel om ons heen, echt je zag helemaal niets meer. Ook na de grotten was de wandeling bijzonder mooi en we genoten er erg van. De omgeving is hier echt zo prachtig! En zo anders dan de rest van Cuba dat we gezien hebben. We slapen hier in tentjes, kleine tentjes voor 2 personen, en ze hebben ze al opgezet en er vanmiddag nog een afdak boven gemaakt, omdat ze niet waterdicht zijn.... Maar onze fantastische lokale gids hier (hij heet “Jas”), zei zojuist dat we ook op de veranda mogen slapen! En dat is natuurlijk wel heel gaaf. We overwinnen de angst spinnen en andere kruipsels tegen te komen, en zeggen er gewoon lekker JA op. Niet iedereen, je mag gewoon kiezen, dus er gaan ook mensen in de tentjes. Het lijkt me super om met een groep buiten te slapen op de veranda, dus ik zie er heel erg naar uit. In de tijd tussen de wandeling en het avondeten zitten mensen bij het watertje waar sommige van onze kinderen zwemmen, anderen zitten te praten, de kinderen spelen heel goed samen. Wij hebben hele goede gesprekken aan de bar.  Ons avondeten is lekker, we hebben ook het varken opgegeten dat we de hele middag al versgeslacht aan het spit zagen roken.

Ik vind Cuba een bijzonder land met wat bizarre, soms onvoorstelbare regels en gewoonten. Bijvoorbeeld dat je verplicht bent lifters mee te nemen, ondenkbaar voor ons. Op speciale liftplekken wordt dat door een mannetje in een geel hesje gecoördineerd, op volgorde van binnenkomst zeg maar. Pepe, onze gids in deze reis, heeft veel over dit communistische land verteld, en het is mooi en bijzonder om in zo’n land op bezoek te zijn.

 

22:55 uur
Ik lig hier bij het licht van mijn telefoon te schrijven op de veranda op een matrasje. Wat een belevenis, dit. In het donker om me heen zie ik bij het schaarse licht van de sterren, naast me mijn kleine N, daarnaast H en R, allemaal al in dromenland in de open lucht. Het is hier heerlijk koel. Verder naar links hoor ik zacht gefluister bij de matrassen van de andere verandaslapers. Rechts van me hoor ik om de hoek van het huis de 4 Cubanen nog steeds domino spelen aan de tafel. Verderop hoor ik muziek, een gitaar. Jas misschien? Boven alles uit hoor ik de krekels. Ze maken een mooi

 geluid dat je zo heerlijk laat weten dat je buiten slaapt. Dit is echt top. Wat een supergoed gevoel! En bang voor spinnen ben ik normaal gesproken wel, maar hier eigenlijk niet. Supergaaf hier, echt. Heel bijzonder. Morgen om 8 uur ontbijt en dan weer met de vrachtwagens naar de bus, om vervolgens een lange busreis tegemoet te gaan, op weg naar Varadero.
Groetjes, G.

 

N. vindt alles leuk op deze vakantie zegt hij.
Hij heeft ook de dolfijnen een kusje gegeven.

 

Ik vond het leuk in Cuba.

Het is ook leuk omdat ik over 5 dagen jarig ben.

R.

 

Het was superleuk (in de tenten). We gingen naar tenten in de bergen. En we maakten eerst een tussenstop met een prachtig uitzicht. Ok, nu de bus weer in. We reden ongeveer een half uur tot we aankwamen. Toen kwamen we aan.... maar niet daar! Bij een huisje kwamen we aan. Want we kregen een Russische massage. Toen we erin gingen, gingen we echt hobbelen en lieten we een mega grote stofwolk achter! Al een leuk begin toch? Toen we er waren hadden we 5 tenten, één waar ik in sliep. En matrassen. Toen kregen we een welkomstdrankje. Toen gingen we wandelen, we kwamen in een vleermuizengrot. Toen we klaar waren met wandelen gingen we avondeten. Heel lekker! Toen gingen de kinderen griezelverhalen vertellen.
Groetjes, M.

 

Zaterdag 31 juli
Van Topes de Collantes naar Varadero. Na een nachtelijk avontuur in een kriebeltent en een natuurlijke douche in de dichtstbijzijnde beek zijn we vertrokken naar Varadero. De langste busreis van de gehele vakantie overigens, volgens onze gids Pepe. Beroemd om zijn fietsen omdat elke Cubaanse familie hier 3 fietsen per gezin heeft. Vanuit de geschiedenis meer bekend om de villa en privéstrand van Al Capone en de zomerresidentie van de wapenfabrikant Dupont. Tijden zijn veranderd en sinds 2008 (!) is deze stad voor iedereen toegankelijk, beroemd om de witte stranden en kristalhelder zeewater, waar overigens niemand zich druk maakt over de ondraaglijke stank (de smog) die ‘snachts de hotelkamer binnendringt, en dus wij ook niet....
M.

 

Maandag 2 augustus
Gisteren en vandaag hebben we hele rustige, relaxte dagen gehad. Gezwommen, hotdogs gegeten, souvenirs gekocht. Morgen is het weer tijd om naar huis te gaan.

Vanavond kregen we nog heel vervelend nieuws. Toen we op 27-07 bij het dolfinarium waren, hebben ze daar foto’s van het zwemmen met dolfijnen gemaakt en voor ons op een cd gezet. Maar de dag erna bleek dat de verkeerde foto’s erop stonden. De dagen daarna is er veel contact geweest met het dolfinarium, door Pepe onze gids, en door Vladimir, onze lokale gids in Trinidad. Het dolfinarium zei toen dat de foto’s nog in de computer stonden en dat ze gemaild zouden worden. Gisteren heeft H. op internet gezeten en de foto’s waren niet gemaild. Eigenlijk geloofde ik er al niet meer zo in. Vanavond hoorden we dat de foto’s echt definitief weg zijn, en dat komt dan toch nog hard aan. Ze zijn er echt niet meer en ze komen ook niet meer.Een hoogtepunt van de reis is nu tevens een beetje een dieptepunt geworden en het is erg balen, en ik ben dan ook ontzettend boos! Waarom zeiden ze dan eerst dat de foto’s er nog wel waren?! Ze waren er dus gewoon niet! Een belangrijke tip voor mensen die deze reis gaan maken is dan ook: als je bij het dolfinarium 40 CUC betaalt en een cd’tje met de foto’s van jouw gezin met dolfijnen erop in handen krijgt, check het dan ter plekke! Ga er vooral niet vanuit dat het klopt! Het is een beetje moeilijk om het van me af te zetten vanavond. We balen er heel erg van.
We hebben trouwens om 18:00 uur een gezellige afscheidsborrel met de groep gehad. J. de reisleidster had voor ieder gezin een kaart vol geschreven, heel lief. Het was echt een mooie reis en een leuke, gezellige groep. Morgen om 12:00 uur uitchecken en om 14:45 richting vliegveld.

Groetjes, G.

Dinsdag 3 augustus
’s Ochtends alles maar inpakken, elk kastje drie keer controleren en één van de twee kamers maar vast helemaal afsluiten, tassen vast naar de andere kamer overbrengen... dan zit dat er maar op; we onderscheiden ons doordat we bescheiden gepakt hebben op de heenweg, en omdat ik in mijn tas nog twee pakken luiers had voor de heenweg, heb ik plenty ruimte voor alle souvenirs; ik besluit de zwembandjes gewoon lekker opgeblazen te laten om te zorgen dat de boel niet gaat schuiven; later waarschuwt iemand van de groep mij dat dit in het vliegtuig op grote hoogte door de luchtdruk wel eens explosieve gevolgen kan hebben... hmm – toch maar weer leeg laten lopen dus. We kunnen de kamer voor 10 CUC aanhouden tot 15 uur ’s middags – net voor vertrek; een heel net aanbod, omdat mijn ervaring is dat je vaak de helft van de totale kamerprijs betaalt voor later uitchecken; daarbij mogen we – ook als we om 12:00 uitchecken toch de all-inclusive bandjes bewaren tot het moment dat we op de bus stappen; wordt allemaal zeer gewaardeerd. Om 12 uur schuiven we onze spullen in de kamer van de reisleidster naar binnen en checken uit. Later horen we dat anderen die om 15 uur uitchecken de 10 CUC niet hebben hoeven betalen... afijn, zij ook eens een gelukje; ondertussen hebben R., N. en ik uitvoerig zitten tafeltennissen, poolen en gebruik gemaakt van het tafelvoetbalspel. We komen de tijd prima door tot 15:00 als iedereen zich in de lobby verzamelt. De all-inclusive bandjes worden afgeknipt, al kijkt een enkel kind wel wat beteuterd dat dat gebeurt, het zou immers een mooi souvernir zijn geweest. Na vijftien minuten wachten weten we het allemaal zeker, de bus kan nu ELK moment komen. Enkelen beginnen de tassen en koffers in de deuropening van het hotel te stapelen, en dan duurt het nog 15 minuten. We zijn wel wat gewend inmiddels, maar 30 minuten vertraging... we zouden op de terugweg nog een stop maken bij de hoogste brug van Cuba en ook nog Piet Hein een handje geven... De reisleidster belt naar het agentschap... nee, niets bekend van vertraging of zo. Kinderen rennen een honderdnegenenzestigste rondje om de banken en de koffers in de lobby; all-inclusive bandje al afgeknipt – maar ‘what the heck’ – gewoon vriendelijk lachen.. en, ja hoor – dat werkt ook net zo makkelijk als een bandje. Sommige kinderen beginnen een nieuw potje tafelvoetbal of poolen: “roep maar als de bus er is”; Onze oudste hangt als een natte vaatdoek tussen de koffers bij de ingang van het hotel op een rietje te kauwen. Wat me er aan doet denken dat je kinderen onder de twaalf DUI-DE-LIJK moet laten praten als ze om een rietje (‘ Sorbetta’ ) vragen,... die van ons kreeg een biertje (‘Cerveza’) mee van de vriend achter de bar. Na vijf kwartier kwam er zowaar een bus voorrijden (de buschauffeur dacht dat hij pas om half vijf bij het hotel moest zijn; tja...); iedereen ingeladen en met de bus onderweg... na tien minuten de volgende verrassing; de reisleidster meldt dat de vlucht gecanceld is... (dit is niet de eerste keer dat een dergelijk grapje wordt gemaakt, dus ik wacht rustig op de glimlach van de reisleidster en kijk rond naar de reactie van de kinderen)... de glimlach komt niet... de vlucht is echt gecanceld; we gaan direct naar het vliegveld om te horen wat ‘Air France’ bedacht heeft. We passeren de hoogste brug van Cuba zonder stop, al vertraagt de bus wel even, en rijden ook Piet Hein voorbij. Zelf denk ik dan... als je dan toch niet meer vliegt, had je van mij deze stops ook nog wel even mogen maken; maar goed, reisleidster J. besluit anders – ik kan eerlijk gezegd ook niet inschatten hoe de rest van de groep er over denkt als we toch gestopt zouden zijn, dus typisch gevalletje “beetje jammer, niet meer over nadenken”; op het vliegveld wordt een en ander vlot geregeld; reisleidster J. werpt zich (als ik de verhalen mag geloven, was er zelf niet bij...) vol overtuiging in de groep mensen die allemaal op een oplossing zitten te wachten in verband met de gecancelde vlucht; het heeft effect en zorgt ervoor dat we met prioriteit aanwijzingen krijgen in welk hotel we in kunnen checken in Havanna. De buschauffeur realiseert zich dat hij wat heeft goed te maken en zal ons naar het hotel rijden. Eigenlijk hadden we onze spullen over moeten laden in een bus van Air France, maarrrrr... dat hoeft dus niet; we zijn vlotjes bij het hotel, en dat ziet er allemaal prima uit; met een knipoog laat de chauffeur nog weten dat er ’s avonds carnaval is in Havanna, en dat klinkt wel als een mogelijkheid om een vervelende dag toch nog mooi af te sluiten.

 

Maar eerst.... weer wachten in de lobby, kamers voor ouders en kinderen moeten naast elkaar of tegenover elkaar zitten en dat is iets wat in menig hotel tot grote puzzels leidt (en heel veel zuchten, fronsende wenkbrauwen en heen en weer geloop naar kantoortjes). Je zou denken dat een hotel met een heleboel kamers (dit hotel heeft meer kamers dan alle hotels waar we tot nu toe overnacht hebben bij elkaar) wat makkelijker puzzelt, maar dat is zeer zeker niet het geval. Wij wachten nog op toewijzing van de kamers als de volgende bus(sen) van Air France aankomen, en als onze reisleidster J. na 15 minuten nog steeds de volledige baliecapaciteit bezig houdt wordt er naast haar gesputterd, maar ze houdt moedig stand.

 

Na geruime tijd krijgen we onze doorcards – 18^e verdieping met sea-view; tja, als je dan toch vertraging hebt, dan maar hier hè.... – we wachten niet te lang en lopen naar het restaurant met een buffet en voor het eerst ontdekken we meer dan de drie gebruikelijke groenten (tomaat, komkommer en kool), maar of G. nu een heel warm gevoel krijgt bij spruitjes... ik besluit dat er genoeg keuze is om eerst eens rustig het buffet langs te lopen en daarna – op de terugweg - mijn keuze te maken;  uiteraard had ik buiten J. gerekend – terwijl ik heb besloten om eens lekker van sushi te genieten, merk ik dat J. net voor mij het schaaltje heeft leeggehaald en dat er voor deze vriend niets meer over is. Tja, en dan is Cuba toch opeens weer heel erg Cuba – want ‘op is op’. Ik besluit mijn avond hier niet door te laten bederven, er is immer meer dan genoeg, en voor Cubaanse begrippen is het regelrecht decadent. Ik realiseer me opeens dat je je prima in een hotel als dit ‘op kunt sluiten’ en ook drie weken hier kunt zitten zonder dat je ook maar iets van het ‘andere Cuba’ meemaakt; na het eten wordt overlegd – een aantal wil de stad nog wel even in voor het Carnaval, met name enkele van de oudere kinderen lijkt het wel leuk (wat een aantal ouders direct voor een dilemma stelt); na wat overleg over en weer besluit een man of zeven er nog op uit te trekken; dat het Carnaval zich op loopafstand bevindt, aan de Malecón Boulevard (zoals de buschauffeur had gezegd), wordt even ‘vergeten’ en met twee taxi’s trekken we naar de andere kant van Havanna; het is goed dat reisleidster J. tevoren had gezegd hoeveel CUC de rit zou moeten zijn. Ik ben inmiddels ‘bank’ voor de hele groep, want naast de reisleidster de enige met nog wat cash op zak, en geef de taxichauffeur wat in mijn ogen het afgesproken bedrag was, de man twijfelt even en knikt; de andere taxi is minder gelukkig en betaalt ruim tien procent meer en ik begin beetje bij beetje door te krijgen hoe het werkt (bij mij is dat traditioneel op de laatste dag van de vakantie). We staan bij Hotel Inglaterra en zoeken het feestgedruis op.. dat valt nog niet mee. Het is een lange wandeling, en we lijken toch niet goed geïnformeerd te zijn, we zien wel mensen langslopen in carnavaleske kledij, dus het moet toch in de buurt zijn, maar we blijven maar lopen. De gesprekken zijn goed en mooi en persoonlijk, je groeit in een paar weken naar elkaar toe, leert elkaar intensief kennen en realiseert je dat levens deze paar weken kruisen en, hoe ongelofelijk ook, net zo makkelijk weer van elkaar weg zullen drijven.

 

Na zeker 40 minuten lopen beginnen enkelen er wel een beetje de balen van te krijgen en willen terug naar het hotel, het wordt immers morgen toch een lange dag met aansluitend een ferme jetlag. Ik wissel CUC en krijg er ruim EUR voor terug zodat M. een taxi kan pakken als hij voelt dat het niet langer gaat. Glimlachend merk ik op dat de koersverhouding beter en beter wordt naarmate de terugreis naderbij komt; al zal het nooit en te nimmer de elf procent opnamekosten goed maken die ik zelf bij de bank heb betaald[1]

We lopen nog wat verder en naderen de Malecón als we in de verte veel licht en geluid en muziek ontwaren: het carnaval! We zaten er al die tijd op 10 tot 15 minuten loopafstand vandaan, maximaal drie minuten met de taxi, zucht...! Afijn, we lopen verder tot het begin van het Carnaval en M. regelt voor M., A. en D. een taxi “ik heb het gezien, ik ga naar het hotel” . De rest loopt verder langs de Malecón waar een lange sliert van dansende en feestende mensen zich in tegengestelde richting beweegt. De lange boulevard is verdeeld in een aantal stopplaatsen, waar echt alles en iedereen beweegt op de muziek van schelle harde blazers, het klinkt over het algemeen tegen het valse aan. De sfeer is warm, zwoel en zweterig, dronken, maar nooit vervelend. Er is ruim ‘blauw’ op straat en op elke meter is er wel iemand die je aanspreekt en soms een stukje met je oploopt. Nooit vervelend, maar als je meer het type ‘stille genieter’ bent, kan het wel eens wat vermoeiend overkomen. We treffen een grote groep ‘drag queens’, die hier tijdens het carnaval zich helemaal uitleven. We maken een kort praatje met moeder, dochter en kleindochter, waar de oudste volgens mij nog geen 35 jaar is. Onze verbazing amuseert ze duidelijk. Het is allemaal erg uitbundig en kleurig en we vlinderen tegen de stroom van de karavaan feestvierders in. De kleurige ‘lampions’ op stokken worden fanatiek rondgedraaid en brede witte jurken worden meeslepend meegenomen in de dans. Tegen het einde trakteert R. nog op een biertje, ik kan vanaf mijn plastic tuinstoeltje achter de bar kijken en merk dat er op bepaalde momenten en bij bepaalde gelegenheden zeer zeker géén sprake is van bonnen of tekorten. De traytjes bier staan hoog en over de volle breedte opgestapeld onder de bar, en dit carnaval is volgens mij niet alleen een feest van toeristen. Als we nog wat verder lopen verlaten we het carnaval, dat zelf ook al op zijn eind liep. We hebben nog een wandeling van een kilometertje of anderhalf voor de boeg en slepen ons het hotel in. Het is half twee en we nemen in de bar nog wat te drinken voor we, rond half drie, allemaal naar onze kamers gaan.
 

Woensdag 4 augustus
’s Ochtends alles opnieuw inpakken, nu wordt het wel écht de laatste dag in Cuba. We worden om 11 uur opgepikt en hebben voor die tijd nog een goed ontbijt, we genieten nog een keer van het uitzicht vanaf de 18^e verdieping. We merken dat het raam nu wel afgesloten is, lijkt ons ook een stuk veiliger. N. (van twee) was gisteren lekker over de vensterbank gelopen met zijn handjes tegen het raam, toen we er achter kwamen dat het raam gewoon open kon zwieren. Op de eerste verdieping kun je daar iets voor zeggen, maar voor de 18^e... daar voel ik mij zelf niet eens comfortabel bij. Dit hotel heeft misschien wel het mooiste zwembad in Cuba, en R. laat zich overtuigen om even ‘een paar baantjes te trekken’. Helaas blijft het bij een kwartiertje, langer hebben we niet, de koffers moeten naar de lobby.

 

De bus is weer te laat. M. besluit om het deze keer niet af te wachten en bestelt een taxibusje. De bus van Air France en het taxibusje komen tegelijk aan. M. besluit toch maar de taxibus te nemen, en, naar later blijkt, niet geheel onverstandig. De bus is deze keer niet alleen voor de eigen groep, maar voor iedereen die getroffen is door de gecancelde vlucht van gisteren. Als we op het vliegveld willen inchecken zien we een rij van zeker 60 meter in kronkels en bochten voor de balie van Air France staan en... M. met familie op 5 meter van de balie. Tja, die was dus op het vliegveld voor alle bussen aankwamen. We spreken elkaar moed in dat we traditioneel uit de rij worden gehaald omdat we kinderen hebben, maar dat is deze keer niet het geval. We staan zeker 40 minuten te wachten en M. koopt sandwiches en koffie voor iedereen om toch wat te kunnen eten, het is immers al ruim lunchtijd als we voor de balie staan. J. heeft een ‘vrolijke’ aanvaring met de baliemedewerker, de bagage is te zwaar of ze maar even om wil pakken. Ik geloof niet dat ook maar iemand hier heel gelukkig van wordt na ruim een uur in de rij staan. 

 

Daarna zijn wij aan de beurt en de baliemedewerker zorgt ervoor dat we met zijn vieren bij elkaar kunnen zitten, rij 51, achter in het vliegtuig, en voor de lange vlucht – voor het eerst - mooi bij elkaar. Tegelijkertijd krijgen we te horen dat we om 7:00 uur ’s ochtends aan zullen komen in Parijs CDG en dat de aansluitende vlucht om 19:00 s’ avonds is. Dus na bijna 18 uur vertraging in Havanna, komt er nog een keer 12 uur bij in Parijs. We krijgen vouchers mee voor een ‘afternoon snack’ maar het is onduidelijk of die voor Havanna gelden of voor Parijs CDG. Op de voucher staat duidelijk “SNACK CDG” en dat doet vermoeden dat het toch echt om Parijs gaat. Daarbij is er in Havanna sowieso geen tijd over, want we sluiten direct aan in de rij voor de airport tax (helaas moet je daar eerst je boarding tickets laten zien, anders had ik de tax wel betaald toen die rij nog overzichtelijk was). Airport Tax kost 25 CUC per persoon, dus houd dat apart van het overige geld, anders sta je op het vliegveld ook nog eerst voor de balie van de bank om geld te wisselen, of erger, op te nemen. Na betalen van de Airport Tax, door de douane en het scanstraatje. Dat gaat allemaal redelijk soepel. En dan.... vliegen we richting Europa. Uiteraard worden we de hele nacht wakker gehouden door R. en N. die filmpje na filmpje bekijken en elke keer hulp nodig hebben om dat ene spelletje weer op te starten. Tien minuten voor de landing wordt ingezet vallen ze, na 11 uur, vredig in slaap; hebben wij dat...

 

We zitten achterin het vliegtuig en hebben te horen gekregen dat we zelf moeten proberen om te zien of we mee kunnen met een eerdere vlucht. We bewegen ons richting de transfer desk waar Y. en G. al staan (later horen we dat zij de vlucht van half tien hebben gehad, en... dat er nog minstens vijf plaatsen vrij waren op hun vlucht). Alle anderen worden om onverklaarbare redenen echter resoluut weggestuurd door iemand van de luchthaven, we moeten “een andere desk hebben”. Ik geef aan dat mensen van dezelfde groep wel bij deze balie geholpen worden, maar de man negeert alles wat gezegd wordt en stuurt ons weg. Tja, welke desk zouden we moeten hebben, we dwalen een beetje en komen uiteindelijk bij een ‘omboekbalie’. Weer in een rij, uiteraard en na ruim wachten krijgen we te horen dat alle vluchten vol zitten. Naast ons horen we echter dat M. wel een vlucht, om 17:00, krijgt toegewezen. We geven aan dat er kennelijk wel plaatsen zijn voor een eerdere vlucht. Er wordt wat overlegd en we krijgen te horen dat de vlucht toch echt vol is. We blijven netjes, en respectvol naar het personeel, maar begrijpen doe je het allerminst. We krijgen ook te horen dat we met onze vraag eigenlijk bij de verkeerde desk zitten, deze mensen kunnen niets voor ons doen. Kafkaesque is het wel, de mensen kunnen niets voor je doen – terwijl naast je anderen met hetzelfde probleem geholpen worden. In een allerlaatste poging trekken we naar de andere desk, maar ook daar krijgen we te horen dat de vluchten echt helemaal vol zijn, we moeten maar bij de gate gaan staan en hopen dat er op het laatste moment nog plaatsen vrij zijn gevallen. We besluiten lotgenoten op te zoeken en de opties te bekijken. Terwijl we overleggen komen we R. en J. tegen – zij hebben een vlucht van 11:10... – dat is mooi voor hen; Reisleidster J. heeft bij de gate gewacht en blijkt achteraf op dezelfde vlucht te zitten. Wij begrijpen er zelf steeds minder van. Dan maar kijken hoe we de tijd anders doorkomen - mogelijkheden tot access voor de business lounge om de tijd door te komen lopen op niets uit, ik vraag nog naar mogelijkheden voor een budgethotel zodat de kinderen in ieder geval kunnen slapen, maar men kan ons niet verder helpen. Later horen we dat M. en A. Parijs zijn ingetrokken omdat ook hun pogingen om op een eerdere vlucht mee te gaan op niets zijn uitgelopen. Wij hebben dat wel even overwogen, maar met twee hele jonge kinderen die net een ‘nacht’ hebben overgeslagen is dat echt geen serieuze optie. We gaan naast de gate in een bar zitten en bestellen wat cola (4,60 EUR) en koffie (4 EUR). Ik bedenk me dat je kunt klagen over het feit dat je in Cuba wel eens geript wordt, maar de echte boeven zitten toch op de vliegvelden....

 

M. haalt nog een keer alles uit de kast en krijgt het met hangen en wurgen voor elkaar dat we voor iedereen vouchers krijgen voor een middagmaaltijd (had Air France dit nou echt niet kunnen doen toen we het vliegtuig uitkwamen?). We zwerven het vliegveld over op zoek naar een restaurant met ruimte en assortiment, en na een half uurtje vinden we iets. De vouchers worden geaccepteerd, maar er hangen wel allerlei voorwaarden aan, je kunt ze maar voor een deel van de menukaart gebruiken. Na zoeken, speuren, puzzelen door volwassenen (de kinderen liggen zonder uitzondering met hun hoofd in het bord op tafel te slapen) is een acceptabele mix gevonden. Het eten is prima en we besluiten de rest van de tijd te doden door ons maar naar de gate te bewegen. Ik zal niet ingaan op de toestanden die we nog kregen om kinderwagens mee naar de gate te mogen nemen, maar Air France en Parijs CDG zullen voor de komende jaren niet hoog op ons favorietenlijstje staan. Het is een ronduit beschamende vertoning hoe je na 30 uur vertraging met jonge kinderen erbij, behandeld wordt. We wachten af bij de gate, ik lees wat kranten en bedenk me ’s middags dat het nu wel een goed moment is om de vouchers voor de ‘Afternoon Snack’ te gebruiken voor een kop koffie. Ik ben nauwelijks meer verbaasd als blijkt dat men de vouchers niet accepteert. Later horen we dat anderen de vouchers wel in konden wisselen maar alleen voor cola of water... Iedereen ligt nu te slapen op de grond voor de gate, alleen S. en ikzelf zijn ‘nog wakker’. Om 17:00 vertrekt M. en familie en wij wachten – al dan niet slapend, nog een paar uur. Als we uiteindelijk het vliegtuig in kunnen blijkt dat ook A. en M. geen eerdere vlucht hebben kunnen krijgen. We vliegen terug in een vliegtuig met zeker vijftig vrije plaatsen... 

 

Al met al zijn we ’s avonds rond een uur of half elf thuis; jammer dat een verder redelijk verlopen vakantie zo buitengewoon teleurstellend afsluit. Morgen op mijn werk wordt niets, ik sms naar mijn manager dat hij mij maandag wel weer ziet. Daar in ieder geval wel begrip...

 

Al met al is Cuba een buitengewoon boeiend land en had ik het niet willen missen.

Groeten, H.

---