Zuid-Afrika: Soweto

 ‘This will be a day you will always remember’. Deze aanprijzing, in de folder van Max Maximum Tours cc bij de Soweto townshiptour, krijg ik pas achteraf onder ogen. Zelden een treffender omschrijving gelezen. Max pikt ons op bij een hotel in Pretoria. Vanwege een lekke band is hij een uur later dan afgesproken. Het is snikheet en hij draagt een op het oog warme sweater. Druk pratend en gesticulerend stapt hij uit zijn bestelbus. Zijn spraakwaterval stopt de rest van de middag niet meer.

Er wonen viereneenhalf miljoen mensen in de township Soweto. Natuurlijk toont Max de Djosergroep waar ik bij hoor slechts een fractie van het gebied. Toch is dat genoeg om zijn reclameslogan waar te maken. Wat een levenslust straalt deze zwarte Zuid-Afrikaanse man uit. Door zijn vrolijke, aanstekelijke lach word je meegesleept in zijn enthousiasme over de ontwikkelingen in Soweto na de afschaffing van de apartheid. We stappen uit bij een markt. De ramen staan open, de bus gaat tot mijn verbazing niet op slot. We worden links en rechts begroet en aangesproken. Mensen schudden je de hand. De vreemdste productcombinaties worden aangeboden.

Wat te denken van sterke drank, ritssluitingen en plastic roetjes, broederlijk naast elkaar uitgestald. Een onbehaaglijk gevoel ontstaat wanneer Max ons laat uitstappen in een krottenwijkje. Tientallen kinderen komen uit het niets te voorschijn en drommen om ons heen. Ik kijk naar mezelf en zinnen als ‘Blanke weldoener op bezoek in Soweto’ wellen in me op. Gêne bekruipt me en ik ben blij even later weer in te kunnen stappen. De volgende stop is bij het huis waar Nelson Mandela heeft gewoond. “Hoe is het met Winny”, vraag ik de rondleidende gids. “Naughty, she is a naughty woman”, lacht ze. Onderweg worden in allerlei outdoor garages op een geïmproviseerde verhoging tal van reparaties verricht onder schuin omhoogstaande wagens. Vijf nieuwe uitlaten op stokken lijken wel een modern kunstwerk. De eigenaresse van een café toont trots haar propere keuken. Het bier smaakt goed. Daarna gaan we weer op ons tijdelijke huis aan. Als Max onderweg in een zijstraat dansende mensen ziet, draait hij zonder aarzelen de bus en zo raken we onverwacht verzeild bij een bruiloft. Wat een ongecompliceerde vrolijkheid en wat een ontvangst. Welwillend wordt me uitgelegd welke rituelen een rol spelen. De slachting van twee schapen symboliseert het samengaan van twee families. Ik stel me voor dat in mijn thuisland een groep van twintig onbekende mensen onaangekondigd een bruiloft binnenvalt. ‘Wat komt u doen? Waar is de uit - nodiging? Dit is een besloten feest’.

Wat me vooral bijblijft van deze Soweto-tour is de waardigheid van de mensen. Je kunt arm zijn, maar dat doet niks af aan respectvolle omgang. De wil van de mensen om contact te maken en vooral de wijze waarop is indrukwekkend. Evenals de black power van Max. Het is inderdaad een dag om nooit te vergeten.

Alle rondreizen door Zuid-Afrika